Balegem, 02/09/2017 – Balegem gaat terecht prat op zijn steen- en zandgroeve, zijn molens (Klepmolen, Guillotinemolen, Windekemolen, Watermolen), de Molenbeek, de O.L.Vrouwkapel (1637)de boerderijen met akkers en weiden langs landelijke wegen, de rust en de stilte en uiteraard is Oosterzele fier op zijn landbouwstokerij: de stokerij Van Damme, Issegem 2 in Balegem. (Reporter 17, foto DDL).
Dominique Kerckhof en Ludo Lampaert en hun drie dochters Sofie, Eva en Ilse gaan je graag verwelkomen om kennis te maken met de producten van de landbouwstokerij. De stokerij biedt ook Bed en Breakfast aan. De stokerij ligt ook op het fietsroutenetwerk van Vlaanderen. We geven je graag een tip. Waarom niet eens Balegem en zijn stokerij Van Damme bezoeken? In de Benelux is er nog maar een landbouwstokerij van de eens zo bloeiende stokerijsector overgebleven: de maker van de Balegemse (graan)jenever. Het graan voor de jenever wordt zelf geteeld. Dat is uniek in de Benelux. De Balegemse jenever is sinds 2007 een beschermde naam. De stokerij werd in 2010 beschermd als historisch industrieel erfgoed.
Vlaamse stokerijen dienden een dossier in bij de Europese Commissie om de naam jenever te beschermen. Het duurde lang, maar nu is jenever een naam die net als champagne slechts door een beperkt aantal stokerijen mag gebruikt worden. De vervlakking van kwaliteit tegengaan vinden wij ook meer dan terecht. Graanjenever heeft in stokerij Van Damme, Issegem 2 Balegem zijn traditionele betekenis: gemaakt en gestookt op basis van granen. Een groot gedeelte van de Belgische en Hollandse jenever is niets anders dan een mengeling van aangekochte alcoholsoorten tot een gearomatiseerd merkgetrouw product. Met jenever heeft dat niets te maken en het drankje werd nochtans vaak als graanjenever verkocht. Er heerste namelijk pure chaos: niet één term op de jeneveretiketten was beschermd. Oud, jong, graan, vieux système,…het mocht vroeger allemaal.
Sinds 1862
De productie van de ‘Balegemsen’ is arbeidsintensief, het eindproduct is waarachtig. In Balegem is de werkwijze van ‘de korrel tot de borrel’ sinds 1862 blijven bestaan, telkens met een terugkeer naar de bron. De uitgesproken geur en smaak zijn typisch voor de Balegemse graanjenever. De stokerij produceert graanjenever van 31, 41 en 54 graden, citroen- en kriekenjenever van 20 graden, advocaat van 15 graden en heerlijke graanjenever. Landbouwstoker Ludo Lampaert en zijn vrouw Dominique Kerckhof blijven de nostalgie koesteren in hun stokerij. Zo wordt er met liefde de rijke stokerijgeschiedenis bewaard voor het nageslacht. Allerlei machines bieden een onthullende kijk op de eens zo bloeiende jeneverhandel in Vlaanderen. Een krachtige stoommachine uit 1898 is de stille getuige uit de gouden tijden. Na WO II was het bestand al voor een groot deel uitgedund. ‘De Balegemsen’ wordt sinds 1862 nog altijd op dezelfde wijze gestookt, en dat is uniek. Met de typische kenmerken van de fles en de beeltenis van d’Oude Stokerij op het etiket is de graanjenever van stokerij Van Damme een unicum: een zuiver product met een uitgesproken smaak en geur.
Een stuk geschiedenis
De kaart van 1844 leert dat de familie De Backer toen reeds een landbouwbedrijf had. De geschiedenis van de stokerij begint in 1862 met landbouwer Henricus De Backer. Zijn dochter Sidonie huwde in 1885 met Gustaaf Van Damme die het bedrijf een naam en een gezicht gaf: Stokerij Van Damme. Hij verbouwt en moderniseert de stokerij; alle bewerkingen in één grote ruimte. Hij overleed in 1950. Het gezin had acht kinderen. De meeste blijven ongehuwd en blijven op het ouderlijk bedrijf. Henri en Odilon leiden achtereenvolgend de stokerij. De dochter Maria, gehuwd met Raphael Ghijs, krijgt een dochter Cecile. Ze huwt met Andr é Van Hecke in 1958. Het echtpaar blijft kinderloos. Na hun overlijden komt neef Ludo Lampaert komt in het bedrijf. Samen met zijn vrouw Dominique Kerckhof houdt hij de aloude distilleertraditie levend. Aan de hele stokerij is tot vandaag niets veranderd.Daarom is de stokerij, met machines en al, uit historisch standpunt een bezoek meer dan waard. Een aanrader. In de Stokerij Van Damme lijkt de tijd stil te staan. De ‘Lampaerts’ weten van aanpakken. Ludo, Dominique en de drie dochters Sofie, Eva en Ilse openden eind december 2004 vijf gloednieuwe gastenkamers en presenteren boerderijtoerisme met alle hotelcomfort. De stokerij Van Damme is een oase van groen en rust. Er wordt ook nog daadwerkelijk geboerd. De productie van jenever is de centrale activiteit in de vierhoekhoeve, maar Ludo en Dominique zijn evenzeer bezorgd om hun talrijke runderen en hun vele hectaren vruchtbare landbouwgrond. Het graan van de jenever wordt zelf geteeld. Van de korrel tot de borrel.
Beschermd monument
Op 8 februari 2010 zette Vlaams minister voor Onroerend Erfgoed en Toerisme Geert Bourgeois zijn handtekening onder de papieren die de stokerij Van Damme officieel beschermd als historisch industrieel erfgoed. Het gezin Lampaert is bijzonder blij met deze erkenning van de gebouwen en vooral van de eeuwenoude installaties. Dit was een opsteker voor Ludo Lampaert en Dominique Kerckhof na de zware brand in december 2009 die de gastenkamers vernielde. Gelukkig werd toen de stokerij niet getroffen. Het 150 jarig bestaan bestaan van de stokerij werd feestelijk gevierd eind 2012 — begin 2013.
Kom proeven
In de Stokerij Van Damme leidt men je graag rond in de mysterieuze wereld van de graanjenever. Wie de stokerij binnenkomt, snuift meteen de sfeer op en waant zich een beetje weg van de wereld. Trekpleister vormt de aloude stokerij en het authentieke jenevercaf é, waar proeven een must is. De Balegemse jenever staat bekend als de zuiverste en wordt geroemd om zijn delicaat karakter. Er worden uitsluitend zuivere grondstoffen gebruikt. De jeneverstokerij is zeer bezoekvriendelijk. Vraag een bezoek aan. Info: Stokerij Van Damme, Issegem 2, Balegem, 09 / 362 50 25, info@stokerijvandamme.be.
Koffiehuis
Dominique Kerckhof, Ludo Lampaert en hun drie dochters openden in april 2014 ‘t Koffiehuis met museumallures. Dagelijks open van 14 u tot 18 u 30. Je komt er tot rust tussen de dikke muren van de boerderij. Proeven van geurige koffie, ‘n Balegemsen dreupel, uitstekende advocaat en een hartig gebakje.