Lezersbrief, 02/11/2017 – “Misschien vindt u me een knorpot schrijft Steven Vanackere…Maar de prijs voor commerci ële ontsporing gaat voor mij afgetekend naar Halloween, wegens zijn grenzeloze, pseudogriezelige en vooral betekenisloze onbenulligheid. (foto L.A.M.P.)
En ja, ik weet heus wel dat Halloween in oorsprong Europees is, als christelijk gemaakte versie van het Keltische dodenfeest Samhain (De Kelten meenden dat op 31 oktober – hun Oudjaar – de poorten naar de onderwereld even werden opengezet; ze vreesden dat de doden bezit zouden nemen van hun lichaam en deden er met veel misbaar, maskers en rare kleren alles aan om die gevreesde doden te ontlopen.)
Als Europa vandaag Allerheiligen (en ook Allerzielen) laat wegdeemsteren onder de omzetcijfers van Halloween, verliest ze iets van waarde: een feest van dankbare verbondenheid met onze gestorvenen, eerder dan van angst voor de dood en de doden. Allerheiligen is een stil en innig feest, en geen zaak van exuberant kabaal om ons natuurlijk ontzag voor de dood op infantiele wijze te overstemmen.
Maar het is eigenlijk nog erger dan dat. Het voorchristelijk feest ging tenminste nog ergens over: een collectief ritueel over de plaats van de dood. Het huidige Halloween, terug overgewaaid vanuit de VS, gaat over niets. Tenzij je verkleedpartijen, bizarre schmink en gadgets, pompoenkaarsen en andere hebbedingetjes beschouwt als dragers van een diepere betekenis dan wat ze wel degelijk zijn: manifestaties van een verduiveld handige kapitalistische aansporing tot volstrekt nutteloze consumptie, in een wereld met iets te veel daklozen om daar je schouders zomaar voor op te halen.
Dan heeft een chrysant bij een graf toch meer betekenis. Het brengt overleden geliefden – of ze nu heilig waren of niet – in ons leven nabij. Laat ons dat vandaag en morgen doen. Dan wordt het toch nog een feest.”