17/01/2018 – Sinds 1994 wordt in Lierde ’t Spelleke van Lierde gespeeld, een satirisch poppenspel in de vorm van een eindejaarsconference. Lierdese actualiteiten, gebeurtenissen, toestanden ( écht gebeurd, half of helemaal verzonnen) en figuren allerhande passeren de revue.
Anders gezegd, ’t Spelleke van Lierde is poppenkast voor grote mensen die eens goed willen lachen met de stoten van anderen en niet in het minst van zichzelf. Davidsfonds Lierde organiseerde in 1994 een ludieke gezinsavond met medwerking van Lierdese verenigingen. De Gezinsactie van St.-Maria-Lierde was geïnteresseerd en kwam met een heus poppenspel op de proppen. Wilfried Schaubroeck, pillendraaier aan het station, jeugdvriend van Freek Neyrinck, fan van ’t Spelleke van Drei Kluite en van ’t Spelleke van Goavre, gaf de aanzet en Lierde was op slag verkocht.
Na dit geslaagd voorproefje met 2 stangpoppen gingen de poppen pas goed aan het dansen in ’t Spelleke. Een jaarlijkse conference was geboren. Jean-Paul Pollet, bekend Gents poppenmaker, cre ëerde de eerste twee poppen voor ’t Spelleke, en hij is ze tot op heden blijven maken. De hoofdrolspelers van het eerste uur zijn rosten Tieste (Jean-Baptiste Hutse, 1867-1961), beestenmarchand van Gemeldorp die altijd dreupels dronk en waarvan ontelbare gecensureerde- verhalen de ronde doen, en Fluite (Alfons Roeland ofte Poeperandus), 1872-1960, traagsprekende, gekke flapuit die nooit op zijn woorden lette en iedereen zijn soelaas gaf, vanaf het tweede spelleke bijgestaan door Pelagie (Pelagie De Spiegeleer, 1896-1985), uitbaatster van caf é Prinsenhof aan het station te Melierde). Deze drie poppen zijn dus volksfiguren én historische figuren. Dat zijn de andere poppen die sindsdien jaarlijks het gezelschap aandikken eveneens, alleen zijn hun alter egos nog onder ons, op Sinte-Pieter (koning Boudewijn zaliger), onzen ouen ouen burremiester (Edgard Van De Pontseele) en den dokteur (Ren é Van Ongevalle), na. Zo verwelkomen we de volgende jaren , onze ouen burremiester (Marc De Brakeleer), Ruud Dreeken (Andr é Vandenhaesevelde), den avekoat (Rudy Mortier), de pastere (Toon Uyttendaele), de sheriff (de sjampetter) en skepeninneke Nadia (Nadia Droesbeke).
Een snuif heemkunde is nooit ver weg in ’t Spelleke van Lierde. Tieste en Fluite overbruggen een paar eeuwen. Items zijn ondermeer de Lierdense toponomie, verdwenen herbergen, de tram, bekende (meester Roger, Emiel Faingnaert, …) en minder bekende Lierdese volksfiguren. Vanuit hun archaïsche leefwereld trachten Tieste en Fluite hedendaagse toestanden te begrijpen. En dat geeft vonken. Een enthousiast team steekt in augustus de koppen bij elkaar. De hamvraag is telkens: komt er een nieuw spelleke? Want zoveel is er niet gebeurd in Lierde. Nooit eigenlijk. Maar de brainstormsessies leveren telkens weer voldoende stof op voor een nieuw, gesmaakt spelleke Tegen de jaarwisseling ligt het uitgewerkt, en door iedereen goedgekeurd scenario op tafel. Een maand van keihard repeteren -eerst inlezen, later oefenen in de kast m ét de poppen- gaan de 5 voorstellingen vooraf. Ondertussen zitten de techniekers en de decorbouwers evenmin stil. Als ten slotte de liedjesteksten (o-zo-noodzakelijk om de wisseling van de decors mogelijk te maken) af zijn, kunnen ook de trekzakspeler en de zanger aan de slag. De zenuwen staan gespannen voor de première in ’t zoalke van Meeken Mol op de plussche te Melierde.
Wanneer 650 toeschouwers 5 avonden later breedlachend de spellekesmakers toevertrouwen dat ze zich kostelijk geamuseerd heb-ben, kan het niet meer stuk. Of het niet t é stout was, of kwetsend? Of integendeel t é braaf, of slap? Dat zijn de vragen die de spellekesmakers bezighouden. Satire is immers niet de gemakkelijkste discipline. Maar we zijn blij dat satire kà n, in Lierde. Of zoals iemand reeds zei: iedereen heeft het recht om uitgelachen te worden. En als de geviseerde hoge bomen nà ’t spelleken gemoedelijk een glas drinken mèt spelers en toeschouwers is de conference helemaal geslaagd. ’t Spelleke van Lierde viert zijn tweede zubilee in 2004. Ter gelegenheid hiervan wordt er een boek uitgegeven. Deze verzorgde publicatie, met zeer veel fotomateriaal, beslaat ruim 100 bladzijden en slaat een brug naar de toekomst.
Nieuwe mooie poppen zijn achtereenvolgens de sjanteur de sjarme (Antoine Loman), de pjieremiester (Andr é Eeman), de velomoaker (Ludwig D’Hose), Johan Persyn, Fonske Coezze (Fons Coessens), Ernanaaken ( Erna Antoine), Lato (Mark De Ville), burremiester Soetens (Jurgen Soetens), Fernand (Fernand Vekeman), Lieveke Van der Stroaten (Lieve Van der Straeten), de gouverneur (Jan Briers), Nathalieken (Nathalie Van Hullebusch). Sterren komen en sterren gaan. Er zit een houdbaarheidsdatum op spellekesmakers. De geestelijke vader Wilfried stopt met schrijven en regisseren. We verwelkomen hartelijk nieuwe spelers en speelsters. Vijf zangers en evenveel muzikanten – met of zonder trekzak- geven het beste van zichzelf doorheen de tijd. We zijn dankbaar voor elke prestatie van iedereen, het is met liefde en inzet gedaan. Info, info en nog eens info over verleden, heden en toekomst van ’t spelleke vind je in overvloed op deze schitterende site.
In 2009 nemen we in een recordtempo een CD op met het beste van 15 jaar ’t spelleke. Het verbluffende resultaat staat erop in één take! In 2012 zetten we een moedige stap door naar het spiksplinternieuwe ontmoetingscentrum De Lier te verkassen. Moedig, omdat we afstappen van het concept ‘poppentheaterzaaltje’. We verwelkomen vanaf nu ruim 220 toeschouwers in een heuse theaterzaal, en dit 5 dagen op rij. We benuttigen de accommodatie en ’t spelleke van Lierde wordt een totaalspektakel, uniek in zijn soort. Het getal kijklustigen is nagenoeg verdubbeld sinds vorig millennium en dus hebben we een sterke cateringploeg achter ons staan om iedereen in de beste omstandigheden te verwennen in de foyer van O.C. de Lier. In datzelfde jaar 2012 komen we echt helemaal uit de kast door in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen uit te pakken met een mobiele openluchtshow aan de 4 dorpskerken, na de hoogmis. We kietelen de kandidaten met een gesmaakt mini-spelleke. 6 jaar later staan de kerken er nog, maar de misvieringen zijn schaars. Of we de kandidaten in 2018 nogmaals kietelen is de vraag, en hoe? ’t Spelleke van Lierde staat er nog steeds, dit in tegenstelling tot de andere, ter ziele gegane spellekes. En hoelang nog, hoor ik je vragen. Raadpleeg alvast g één helderziende. We spelen in 2018, en m éér nog, we nemen in dat spelleke een verplichte optie om door te gaan in 2019! Alstublieft, meer moet dat niet zijn.
Marc MAROYE
