Op 4 november 1918 sneuvelde piloot James Reid in Gijzenzele. Op 11 november 2018 werd aan de Sint — Bavokerk de Gemenebest piloot James Reid, in aanwezigheid van een ruim belangstellend publiek, herdacht tijdens een indrukwekkende plechtigheid met speeches, bloemenhulde, onthulling gedenkplaat, doedelzakmuziek, Amerikaans en Belgisch volkslied, The Last Post, vuur- en lichtherdenking op het veld achter de kerk waar RAF-piloot James Reid neerstortte met zijn Sopwith Camel. (Reporter 17, foto’s Danny De Lobelle, archief genootschap van de kerkuil )
Wie was de gesneuvelde piloot James Reid? Het Gijzels Genootschap van de Kerkuil ging jaren lang op zoek naar de roots van James Reid. Hij is een Ier met Schotse roots. Hij werd geboren op 7 december 1889 in Armagh. Het gezin Nathanial Reid — Sarah Jane Allen had vier zonen. De derde zoon James vertrok op 4 maart 1911 naar New York. Hij had de grote ambitie om piloot te worden. Reid bood zich op 4 september 1917 aan bij het rekruterings- en selectiecentrum van het Royal Flying Corps in New York. Krijgt nadien een opleiding in Canada. Reid leerde vliegen met de Curtis JN 4 ‘Canuck’, een van de beroemdste vliegtuigen uit WO I. Begin 1918 was Reid gestationeerd aan de oostkust, wachtende op transport naar Engeland. Op 4 februari vertrok hij. Hij werd klaargestoomd voor de gevechtsvliegtuigenopleiding. Op 28 februari 1918 moet hij enorm fier geweest zijn, hij werd benoemd tot Luitenant bij de Royal Flying Corps van de Canadian Expeditionary Forces. In maart 1918 was hij in opleiding in Ternhill. In april en mei 1918 was hij in Stockbridge en in Chattis Hill. Hij voltooide zijn vliegtuigopleiding in juni en mocht aan de slag met de Sopwith Camel. Hij behaalde vier overwinningen. Op 4 november 1918 stegen vanuit het vliegplein Bissegem gevechtsvliegtuigen van het 65 ste en 204 de squadron op voor een patrouille ten zuiden van Gent. Zo ook Luitenant James Reid met zijn Sopwith Camel. Een confrontatie in de omgeving van Zonnegem met een veertigtal Duitse fokkers gevechtsvliegtuigen resulteerde in een gevecht op leven en dood. De RAF — piloot werd bij dit hardnekkig gevecht neergehaald en crashte op het veld achter de Sint — Bavokerk in Gijzenzele.
Zijn laatste vlucht
Hoeveel pech kan een mens hebben? 4 november 1918 — één week voor Wapenstilstand — was de allerlaatste dag dat er tijdens WO I luchtgevechten plaats vonden. Een laatste intense confrontatie tussen de Britse en de Duitse Luchtmacht. Op 4 november omstreeks 8 u vertrok James Reid met een twaalftal piloten voor een aanvalsvlucht. De piloten van het 65 ste squadron ontmoetten een enorme Duitse formatie van 40 of meer Fokkers D VII. Omstreeks 9 u barst de hel los. Het 65 ste sqaudron kreeg hulp van het 204 de squadron. Bij de hardnekkige strijd verloor het 65 ste sqaudron vijf piloten (waaronder Reid), langs Duitse zijde vielen er zes stuurloze, twee neergestorte en zeven vernietigde vliegtuigen te noteren. Reids Sopwith Camel werd het laatst gezien nabij Zottegem rond 8 u 45. Na het gevecht was het snel duidelijk dat Reid niet terugkeerde naar het vliegplein in Bissegem. Hij was neergehaald en bereikte nog Gijzenzele waar hij neerstortte. Hij werd nog dezelfde avond beloond met het French Croix de Guerre. Toen hij sneuvelde was hij heel dicht bij zijn 29 ste verjaardag ( ° 7 december 1889, + 4 november 1918). Lt. James Reid is begraven op het kerkhof van Gijzenzele. Hij werd niet gerepatrieerd, dit is immers het principe bij de soldaten van het Gemenebest. Reporter 17