Ilse D’Hollander overleed in 1997 in Paulatem, een deelgemeente van Zwalm op amper 29jarige leeftijd. Ze stierf er eenzaam en vol twijfels over haar kunnen. Haar werk wordt stilaan wereldwijd ontdekt.
Op dit moment zijn 21 van haar schilderijen te bewonderen in de gerenommeerde Victoria Miro Gallery in Londen na tentoonstellingen in Antwerpen, Leuven, Düsseldorf en New York.
Victoria Miro is een zwaargewicht onder de galerijen, samen met David Zwirner en Hauser & Wirth.
De tentoonstelling wordt de hemel ingeprezen door de belangrijke Londense kranten zoals The financial Times en The observer.
Zij toont er werken die perfect het landschap van de Vlaamse Ardennen weergeven. Eenvoudige abstracte strepen, tegelijkertijd abstract en figuratief.
Ze stierf in het jaar 1997,het jaar waarin Kunst en Zwalm, een tweejaarlijkse kunstroute met enige faam, de plaatselijke kunstenaars gedeeltelijk verliet om de internationale toer op te gaan. Zo werd de dood van James Lee Byars er herdacht die in datzelfde jaar 1997 overleed. Maar Ilse D’Hollander was bij de curators, Herman Callebaut en Christine Vermassen, onbekend.
Wie was Ilse D’Hollander dan wel?
Ze werd geboren in Sint Niklaas in 1968, het revoltejaar. Ze volgde les in Antwerpen en Gent. Ze maakte zo’n 500 schilderijen, voornamelijk de laatste drie jaar van haar leven, die ze doorbracht in Paulatem. Ze woonde er erg geïsoleerd en bracht over op doek wat haar wandelingen opleverden aan beelden. “Schilderijen om in te wonen” noemt Eric Rinckhout haar werken in zijn artikel in De Tijd van 21 november 2018. Dat ze niet geïnteresseerd was in een nauwkeurige weergave van de werkelijkheid klopt volledig. Daarin leunt ze nauw aan bij de Frans-Russische schilder Nicolas de Sta ël, aldus Rinckhout.
Maar ook Claude Monet is nooit veraf, evenmin als Paul Cezanne. Monet wilde geen uitzichten tonen, wel de waarneming ervan, een proces dat zich op een subjectieve manier voltrekt. In dat opzicht stemt het werk van Ilse D’Hollander overeen met dat van Monet, zij het meer geabstraheerd. Zij bezit haar motief en brengt het over met zachte en bedaarde handen. Toch zijn de elementen herkenbaar, een landschap, een betonnen paaltje, een twijg, een wegeltje etc.
Vergeten we ook niet Roger Raveel te noemen als inspirator. De spanning tussen de vlakken geeft mooi de verkaveling van het Vlaams landschap weer.
Maar wellicht en vooral liet ze zich voornamelijk inspireren door Raoul De Keyser. Beiden kenden elkaar. Het overschilderen van haar werken en de oorspronkelijke lagen laten doorwerken geeft een gelaagdheid die een dynamiek en energie geven, en is iets wat ook De Keyser regelmatig deed. Daarover zegt ze zelf :” …door het suggestieve karakter ontstaat een verschuiving tussen lijn en vlak. Door de speling die ontstaat tussen de vlakken en de lijnen kan een figuur leesbaar gemaakt worden…”. Maar ook de strepen en de dikke lagen die alle kanten uitstuiteren geven aan dat het proces toch gaat over het schilderen op zich, wat haar een troost moet hebben gegeven. Het werk van beide kunstenaars hebben weliswaar raakvlakken maar gaan toch hun eigen weg. De Keyser ingetogen en D’Hollander met brede smeren van verf,alsof ze de strijd met de wereld op die manier moest beslechten.
Ik vroeg ooit aan Raoul De Keyser of ze elkaar hebben geïnspireerd. Hij stuurde me een kaartje terug met al tekst ‘hahaha’.
Over haar eigen werk zegt Ilse D’Hollander zelf :”het schilderij ontstaat uit het samenvallen van gedachten en het schilderen zelf. Met gedachten wordt hier bedoeld dat ik als schilder niet als een neutraal wezen voor mijn doek sta, maar als handelend wezen dat zijn zijn investeert in het schilderen. In mijn actie op het doek is mijn wezen aanwezig”.
Zoals met De Keyser is het moeilijk om Ilse D’Hollander te plaatsen. Is zij nu lyrisch abstract of abstract expressionistisch. Onbelangrijk eigenlijk, het werk geeft een intimiteit weer waar je je in thuisvoelt, maar ook vastberadenheid. Ze maakt een persoonlijke synthese van wat kunst voor haar betekent.
Het oeuvre van D’Hollander is vroegtijdig afgerond door haar zelfgekozen dood
Wie een mooie citytrip naar Londen overweegt moet maar eens binnenspringen in Victoria Miro Mayfair. Op de website is een nieuwe kortfilm over de kunstenares te zien. www.victoria-miro.com