Eeuwenoud pand aan de Driesstraat te Idegem
Schendelbeke. Antoine Mertens kocht in de Driesstraat te Geraardsbergen een niet-geklasseerd, eeuwenoud pand, met de bedoeling om het in al zijn glorie te herstellen. Maar door de ingewikkelde en moeizame administratie en wetgeving dreigt het gebouw tegen de vlakte te gaan. ‘Breek het af en zet er ééngezinswoningen op’, kreeg Mertens te horen.
Gebouw uit 1760
Antoine Mertens uit Sint-Martens-Lierde kocht het eeuwenoude pand in de Driesstraat te Schendelbeke, met de bedoeling om het gebouw te restaureren. Marcel De Sloover van het Idee ënhuis: ‘Het vervallen gebouw in de Driesstraat maakte ooit deel uit van het neerhof, een bijgebouw van het kasteel van Schendelbeke, dat reeds lang verdwenen is. De restanten van het neerhof dateren van ongeveer 1760. In het neerhof werden de dieren van het kasteel verzorgd en werd er kaas, boter… gemaakt.’ Het gebouw behoort tot het cultureel erfgoed van Schendelbeke en Geraardsbergen en is van groot belang, maar het pand werd nooit geklasseerd. Intussen werd het pand ook onbewoonbaar verklaard, wat geen grote verrassing is.
‘Afstand van meerwaarde’
Volgens Antoine Mertens is het erg vreemd dat dit waardevol pand nooit op een lijst van waardevolle gebouwen is gekomen. Mertens heeft de ambitie om het gebouw te restaureren, maar ‘het grote probleem is dat de rooilijn dwars door het gebouw loopt.’ Uiteraard mag de nieuwe eigenaar het gebouw kopen en restaureren, maar Mertens krijgt pas een bouwvergunning als hij een notari ële akte tekent waarbij hij afstand van meerwaarde doet. ‘Het gebouw wordt in de huidige staat geschat, wat bijna niets zal zijn. Stel dat het gebouw wordt onteigend en afgebroken dan verlies ik het bedrag dat ik in het gebouw heb geïnvesteerd. Dat is toch al te gek.’ Zelfs als Mertens het gebouw restaureert, dan krijgt hij het nooit verkocht omdat bij onteigening de meerwaarde van het gebouw nooit wordt uitbetaald. ‘Wie wil zo’n pand kopen?’
‘Sloop dit gebouw!’
Anderzijds kreeg Mertens van de omgevingsambtenaar van Geraardsbergen te horen: ‘Indien er wordt overwogen om te slopen, dient dit grondig gemotiveerd én aanvaard te worden.’ De nieuwe eigenaar zit dus tussen hamer en aanbeeld. Een ambtenaar van de stad heeft intussen laten weten dat de sloop van het gebouw voor de hand ligt: ‘Breek het af en zet er drie ééngezinswoningen op.’
Wil Mertens het gebouw kunnen restaureren met behoud van meerwaarde, dan zal hij het pand moeten laten klasseren. Bovendien krijgt hij dan ook 40% van de kosten terugbetaald. ‘Vanuit de provincie hebben ze laten weten dat dit nooit zal gebeuren’, laat hij weten. Antoine Mertens: ‘Ik heb met de allerbeste bedoelingen het pand gekocht om te restaureren, maar zit nu tussen hamer en aanbeeld.’
‘De stad moet haar verantwoordelijkheid nemen.’
Valt het gebouw nog te restaureren? Marcel De Sloover is duidelijk: ‘De constructie is nog in goede staat en het gebinte van het dak is nog steeds top. Er is dus geen reden om het gebouw te slopen. De stad moet haar verantwoordelijkheid nemen en het pand laten klasseren. Vanuit de gecoro (Gemeentelijke Commissie voor Ruimtelijke Ordening) zullen we er alles aan doen om het gebouw in Schendelbeke te klasseren… als de commissie nog wordt samengeroepen. De site aan de Driesstraat zou integraal moeten worden geklasseerd en er zouden opgravingen moeten worden georganiseerd.’
Schepen Fontaine reageert.
V éronique Fontaine — schepen van ruimtelijke ordening en stedenbouw — reageert: ‘De afstand van meerwaarde is iets dat inderdaad was vastgelegd voor panden getroffen door de rooilijn. ‘Was’ want op 1 juli werd in het staatsblad hieromtrent een nieuwe wet gepubliceerd die op 11 juli van dit jaar van kracht gaat. Deze wet zegt dat afstand van meerwaarde niet meer nodig is en dat panden getroffen met de rooilijn bij mogelijke onteigening of afbraak zal een bepaald percentage terugbetaald worden. Dit werd door de Vlaamse regering beslist omdat ze merkten dat heel wat panden getroffen door de rooilijn niet gerenoveerd werden omwille van deze afstand van meerwaarde. Dus, dit probleem is vanaf volgende week weggewerkt.’
Over een mogelijk afbraak zegt schepen Fontaine het volgende: ‘Het lijkt mij zeer ongelofelijk dat men vanuit de dienst stedenbouw het advies zou geven om af te breken.’ Waarom het gebouw nog niet als waardevol erfgoed geklasseerd staat, Fontaine reageert: ‘Waarom het pand niet op de lijst van waardevol erfgoed staat kan ik niet melden, maar als de eigenaar dit wenst te laten opnemen op de lijst, lijkt mij dit zeker mogelijk. De gecoro zal in september samenkomen en indien de eigenaar dit wenst, kan dit tijdens de commissie worden besproken.’
Julien Borremans
