Wat allerlei betogingen niet konden bereiken, is gerealiseerd door een onzichtbaar minuscuul wezentje. Een maatschappij is in loc down, vliegtuigen aan de grond, productie grotendeels lamgelegd, mensen in huisarrest, kortom paniek en angst beheersen onze samenleving.
Misschien is het tijd om na te denken over onze kwetsbaarheid en onze onderlinge afhankelijkheid. Wat elders in de wereld gebeurt heeft een impact op onze samenleving. Wij zouden moeten vertrekken vanuit de visie dat wij allen op dezelfde kleine wereld leven. Wij behoren allen tot dezelfde groep: de mensen. Wij hebben dezelfde noden, dezelfde ervaringen. Als wij gekwetst worden is ons bloed rood bij iedereen. Wij zijn allen kwetsbaar voor dezelfde ziekten, wat nu niet moet bewezen worden.
Misschien is de tijd rijp voor een ommekeer (met een gekleurd woord: revolutie maar dan zonder bloedvergieten) waarbij wij afstand doen van de breuklijnen uit het verleden. Wat geweest is, kan niet meer veranderen, wel kan men het anders doen. Het gaat dus niet om schuld te bepalen maar om inzichten die tot samenwerking leiden. Verschil in mening is geen probleem want zoals een frans spreekwoord zegt: “du choc des id ées jaillit la lumière”. Er zijn genoeg nieuwe uitdagingen die op ons afkomen.
Er moet een fundamentele wil zijn bij iedereen en vooral de politieke leiders tot compromis zonder loopgrachtgevechten over rode lijnen. In plaats van een blind geloof in het eigen gelijk komt de zelf relativerende vraag of men wel op de goede weg zit. De integriteit van en het respect voor de mens zijn hier de leidraad, niet de alles verblindende liefde voor de macht. Mededogen en openheid zijn de belangrijkste kenmerken bij het streven naar het goede.
Daaruit vloeit voort dat men ethisch moet redeneren. Het gaat dus over een ethisch beslissen over wat er moet gebeuren waarbij het respect voor mens en natuur centraal staat.
Een essentieel onderdeel daarvan is het recht op een behoorlijk leven: een inclusieve verzorgingsstaat waarin solidariteit centraal staat i.p.v. Een elitaire verzorgingsstaat.
Als basis dient een onderwijs voor iedereen met de nadruk op kennis en kritisch denken om zo de intern kritische democratie in stand te houden en te beschermen. Daarenboven kunnen jongeren door het omgaan met diversiteit elkaars talenten leren waarderen en zodoende de mens in zijn integriteit respecteren.
Democratie zou best gezien worden als een synthese tussen dromers en doeners met een sterk geloof in vooruitgang.
Een nadruk op evenwicht brengen tussen werk en vrij invulbare tijd met nadruk op stilte, reflectie en onthaasting.
Het aanpakken van de echte uitdagingen zoals onrecht, verdrukking, uitbuiting, sociale dumping, de dictatuur van de statistiek, het milieu…
Johan Schepens