Burgemeester Charles Joseph Marie Ghislain Rodriguez de Evora y Vega laat nieuwe kerk bouwen

Het grasduinen in de archieven en in de geschiedenis van de parochie Oosterzele levert een merkwaardig verhaal op. Dat Charles Joseph Marie Ghislain Rodriguez de Evora y Vega, markies van Rode, een gedreven burgemeester was, wordt in de periode 1827 — 1830 bewezen. Hij legt tijdens de gemeenteraad in 1826 de plannen op tafel om een nieuwe kerk te bouwen. Van 1827 tot 1830 bouwen de Oosterzelenaars zelf hun kerk. (Reporter 17, foto’s Danny De Lobelle)

Iedereen die ogen had, kon zien hoe de kerk eind achttiende eeuw eraan toe was. Uit een archiefstuk uit 1792 blijkt het verval. We citeren: ‘…soo dat boven den hoogen autaer de vuyligheit van ratten, muijsen, en vleermuijsen dicwils in overvloed vallen’. Door de overvloedige sneeuwval in de winter van 1826 was er een re ëel gevaar voor instorting. De toenmalige burgemeester Charles Joseph Marie Ghislain Rodriguez de Evora y Vega ( °1790, + 1868), markies van Rode, wou komaf maken met de vele zinloze herstellingen aan de kerk. Bij de burgemeester rijpte de idee om een nieuwe kerk te bouwen.

De markies van Rode, erg gedreven en de kerk zeer genegen, zet door. De gemeenteraad is aanvankelijk weinig enthousiast, het budget is ontoereikend. Uit het archief blijkt dat de markies staat voor een man die doorzet, zijn geweten volgt, soms tegen alles en iedereen in. Hij bepaalt om het in moderne termen te zeggen, de agenda van zijn tijd. De markies, burgemeester, provincieraadslid, senator, na 1830 lid van het Belgisch Nationaal Congres (in die tijd werd er blijkbaar ook al duchtig gecumuleerd à la De Wever, R17) trekt naar Brussel, krijgt de steun van de minister Binnenlandse Zaken Van Gobbelschroy. De minister zorgt voor een audi ëntie bij koning Willem. De Oosterzeelse burgemeester moet een begaafd pleiter geweest zijn. Hij verkrijgt een toelage van 4.000 gulden, de maximumtoelage die aan een plattelandskerk kan worden toegekend. En de burgemeester weet van geen ophouden. Na Brussel trok de markies naar het gouvernement in Gent, en krijgt een toelage van 2.000 gulden. De markies en zijn moeder Therèse Ghislaine Frederique, barones de Draeck, markiezin van Rode schenken elk 1.000 gulden. De kosten voor de nieuwe kerk worden geraamd op 25.000 gulden. Het was schrikken, voor die tijd een duizelig wekkend bedrag. De burgemeester, ditmaal wel gevolgd door de gemeenteraad én de kerkfabriek, besloot een intekenlijst te openen. De eerste intekenaar, pastoor Guillielmus De Ridder, sterft zes maanden later op 9 mei 1827. De Oosterzelenaars zijn de plannen zeer genegen, de actie brengt 2.695 gulden op, de gemeenteraad stemt een toelage van 200 gulden en een renteloze lening van 1200 gulden. De markies blijft gedreven. Hij heeft enkel nog stenen nodig. Op een weide van de ‘Simoenshoeve’ aan de Geraardsbergsesteenweg, wordt een steenbakkerij opgestart. De werklustige Oosterzelenaars produceren er zo’n 800.000 stenen.

Op pinkstermaandag 6 juni 1827, na de kerkdienst, wordt het meubilair naar de pastorie verhuisd. Daags nadien beginnen de Oosterzelenaars met de afbraak van de kerk, veertien dagen later is de klus geklaard. De burgemeester legt de eerste steen op 28 juni 1827. De markies moet populair geweest zijn, de inwoners van Oosterzele werken enthousiast mee. Een werklustig volk, op 15 oktober is de ruwbouw klaar (zonder overwelving en bevloering), in december het dak. De Oosterzelenaars bouwen drie jaar lang aan hun kerk. Op 11 mei 1830 is de kerk volledig afgewerkt. Mgr. Johannes Van de Velde, bisschop van Gent, wijdt de kerk. tot De totale kostprijs bedroeg 21.495 gulden. Na een tweede intekenlijst liepen de ontvangsten op tot 16.445 gulden. Belgi ë wordt onafhankelijk, het tekort van 5.050 gulden wordt omgezet in 10.687 frank. En belangrijk voor Oosterzele: hoe kon één man zoveel invloed hebben? Wat de pastoor niet lukte, werd verkregen door de tussenkomst van de markies. Dankzij de diplomatie van de markies wordt 9.000 frank subsidie toegekend door de nieuwe staat en de provincie.

Het tekort van 1.333 frank wordt aangezuiverd door de gemeente en de kerkfabriek. Oosterzele heeft zijn kerk te danken aan de ondernemingszin van de burgemeester, aan vrederechter Eugeen De Smet, die drie jaar lang de werken leidde én vooral aan de gratis prestaties van de inwoners van Oosterzele.

Een ding weten we zeker: markies, burgemeester, senator Charles Joseph Marie Ghislain Rodriguez de Evora y Vega was met al zijn vezels verbonden aan Oosterzele. Bekend wordt hij in 1814. Hij is dan pas 24 jaar en wordt burgemeester van Oosterzele. Hij was net zoals zijn ouders Charles Joseph Antoine Rodriguez de Evora y Vega ( °1759, + 1813) en Therèse Ghislaine Fr éderique barones de Draeck, de kerk zeer genegen. De klok van de kerk wordt in 1838 gegoten en weegt 1.416 kg. Op het inschrift de Latijnse naam van de markies: Carolus Joseph Maria Ghislenus Marchio de Rodes Senator Regni Belgici. De predikstoel is empirestijl (1830) is eveneens een geschenk van de markies. De doopvont dateert van 1830. Het voetstuk draagt de wapenschilden van de Markies van Rode en van de familie de Draeck en heeft volgend inschrift: ‘illusstrissima vidua Marchionis de Rodes nata baronissima de Draeck met dedit consecrationis hujus ecclesiae hac XI mensis mali anni MDCCCXXX’. Vertaling; hare edelheid de weduwe van Markies van Rode geboren barones de Draeck, schonk mij bij de wijding van deze kerk 11 de der maand mei van het jaar 1830.       Reporter 17

 

schandpaal melle copy biezen kasteel Beerlegem

 

Don Simon Rodriguez de Evora , 1st Baron van Rode.

• • Doña Gracia Rodriguez d’Evora , (1660): Lady of Melle, ter Zale en Rode
    getrouwd met don Francisco de Vega .
    • Lopez-Maria Rodriguez d’Evora y Vega, 1st Markies van Rode
      • Jean Joseph Rodriguez de Evora y Vega, 2de Markies van Rode
        • Jean Joseph Antoine de Evora y Vega, 4de Markies van Rode
      • Emannuel Joseph de Evora y Vega, 3de Markies van Rode , (1700-1756): Baron van Beerleghem.
        Gehuwd met Marie Joigny de Paemele .
        • Charles Joseph Antoine de Evora y Vega, 5de Marquess van Rode :
          Getrouwd met Isabella Catharina Malcampo, dochter van Charles, Lord of Schoonberghe .
          • Charles Joseph Antoine Rodriguez de Evora y Vega, Markies van Rode , (1759-1830):
            Getrouwd Therese de Draeck, Lady of the Starry kruis .
            • Charles Frederique Rodriguez de Evora y Vega, Markies van Rode
              • Theodule Rodriguez de Evora y Vega, Markies van Rode: getrouwd met Louise van Trevey.
              • Adolphe Rodriguez de Evora y Vega, Markies van Rode.
              • Maria Rodriguez de Evora y Vega, Marquessa van Rode (1822-1920):
                Getrouwd met graaf Charles Victor de Spangen d’Uyternesse . (1813-1873)
                • Marie-Th érèse, Gravin de Spangen (1863-1940), de laatste erfgenaam: trouwt met Louis, graaf de Marchant et d’Ansembourg (1858-1926).
              • Ida Rodriguez de Evora y Vega, Marquessa van Rode: Marr. Leon Count d’Andelote.
          • Marie Madeleine Rodriguez de Evora y Vega, Marquessa van Rode (1760-1842):
            getrouwd met Jean-Baptiste, graaf d’Hane de Steenhuyze.
            • Charles d’Hane de Steenhuyze : Belgische minister van Defensie
          • Emannuel Charles Rodriguez de Evora y Vega, Marques:
            getrouwd met gravin de Lens .
            • Therese Philippina Rodriguez de Evora y Vega, marr. Surmont de Volsberghe.
            • Auguste Maria Rodriguez de Evora y Vega, (1809-) marr. Adelaide Alix de Vaernewyck.
            • Charles Maria Rodriguez de Evora y Vega,
              getrouwd met Eugenie, Lady van de Woestyne, familie van de Markies van Becelaere .
        • Adolphe Joseph Rodriguez de Evora y Vega
        • Marie Joseph Rodriguez de Evora y Vega
        • Marie Theresia Rodriguez de Evora y Vega, overleden 1763
      • Jacques Rodriguez de Evora y Vega, (1703-: Schepen van Gent.
      • Philippe Charles Rodriguez de Evora y Vega, (1704-)
      • Antoine Joseph Rodriguez de Evora y Vega, (1705-)