Dr. Jozef De Ganck was niet alleen burgemeester van Scheldewindeke (1939 — 1976), hij schreef en regisseerde zo’n 30 toneel- en openluchtspelen. Op 15 augustus 1946 werd onder massale belangstelling op het dorp (marktplein) het openluchtspel de ‘Winti Brigands’ opgevoerd. Dr. De Ganck vond inspiratie in de Boerenkrijg in 1798. Scheldewindekenaar Hendrik verlaat vrouw en kind om aan het hoofd van de ‘Winti Boerenkrijgers’ naar Overmere te trekken. De landelijke bevolking trok ten strijd tegen de Fransen. Er was veel ongenoegen over de antigodsdienstige politiek, de plundering van het land én de algemene dienstplicht. Hun leuze: ‘Voor Outer en Heerd’. De Fransen noemden hen Brigands (struikrovers). (Reporter 17, foto’s DlD)
De verzetsmannen werden geprezen voor hun moed. Wat voorafging. In januari 1790 had het patriottenkorps van Windeke duchtig gefeest op de verdrijving van de Oostenrijkers. Twee jaar later vielen de Fransen binnen, die aanvankelijk voorzichtig te werk gingen. Maar in 1796 werden de Franse revolutiewetten strenger. Er kwam een kerkvervolging, priesters werden gedeporteerd, de eredienst afgeschaft, de kerken gesloten, kerkelijke bezittingen verbeurd verklaard, veel kloosters afgeschaft,…Diepgelovig Vlaanderen nam dit niet. Priesters kregen onderdak bij burgers, ze droegen er in het geheim missen op. Het verzet groeide. Een opstand werd voorbereid. In 1798 ging een nieuwe schok door het land, alle ongehuwde mannen van 20 tot 25 jaar werden onder de wapens geroepen om het Franse leger te versterken. Wat? Dat nooit, klonk het bij veel jonge mannen die onderduiken. Ze maakten zich klaar voor de strijd.
Precies op 12 oktober 1798 breekt in Overmere de opstand los. Bliksemsnel breidt de opstand zich uit over Vlaanderen, tot in Luxemburg. Er komt hulp uit Engeland. Het goede nieuws geeft de ‘Brigands’ moed. Ronse en Oudenaarde worden heroverd. Maar ook de Fransen versterken zich. Tegen de opstandelingen in Overmere worden garnizoen troepen ingezet. Dorpen die Brigands helpen, moeten in brand gestoken worden. 300 Brigands werden aangehouden. 35 werden onthoofd op de Vrijdagmarkt in Gent, 16 gefusilleerd in ’t Spanjaardskasteel. Eind 1798 was het verzet al over zijn hoogtepunt heen. Eigenlijk een ongelijke strijd. De opstand was in feite na twee maanden met veel geweld de kop ingedrukt. Men schat het aantal doden tussen de 5.000 en 10.000.Inhoud
Op het programmablaadje (gedrukt door de bekende Drukkerij Lourdault (Oosterzele) vinden wij de korte inhoud van het openluchtspel. Vijftien jaar
voor de Boerenkrijg vluchtte Barrabas, een boerenknecht van de Muinkhoeve, naar den vreemde. Het was op de dag dat de zoon van de pachter vermoord werd. Als Frans officier keert hij naar zijn dorp terug. Hij wil zich wreken, Lena die hem als moordenaar niet meer wilde, wil hij martelen en vermoorden, de kerk van Winti en hoeven zou hij in brand steken. Alles wat hem aan vroeger doet denken, moet verdwijnen. Het is de botsing tussen de machtige republiek en het verzet.Het openluchtspel ‘Winti Brigands’ werd opgevoerd door volgende acteurs O. Baele (Hendrik, Brigand), C. Fauconnier (Lena, vrouw van Hendrik), J. François (Rozeken, hun dochtertje), G. Van Den Bulcke (bode van de Brigands), A. De Loore (Barrabas), M. Jacobs (Franse vrouw), D. Robbens (Fredje, schooierken), D. Jacobs (pastoor), J. Van De Putte (koster), D. Van De Velde (schepen), P. Becaus (Frans officier), D. Eeckhout (Anneken, vriendin van Lena), G. De Moor (Bertha), P. Schietse (1 ste volksvrouw), A. Lippens (2 de volksvrouw), R. De Praeter (duivel) en figuranten (volksvrouwen, Franse gendarmen en Brigands). Dr. De Ganck had een groot hart voor het volkstoneel. Hij schreef en regisseerde ‘Mabila van Winti’ dat in 1949 alweer onder massale belangstelling werd opgevoerd in het Blauw Kasteel. Reporter 17
