Een doorgedreven rapport van de Stedelijke Seniorenraad en Raad voor de Personen met een Handicap met de voornaamste Zottegemse grieven ten spijt, blijkt dat het nog tot minstens 2027 wachten blijft op een toegankelijker NMBS-station in Zottegem.
Lees onderaan ook de reactie van burgemeester Jenne De Potter en schepen Evert De Smet
“Spijtig genoeg moeten wij vaststellen dat de herhaalde vragen en sporadische media-aandacht om de perrons in Zottegem te verhogen geenszins tot effectieve toegankelijkheid leiden”, zegt Chantal Praet (Open VLD Zottegem, secretatis Seniorenraad Zottegem). “In naam van en als secretaris van de seniorenraad heb ik op 6/02/2020 een brief verstuurd naar mevrouw Sophie Dutordoir, CEO van NMBS, betreffende de slechte toegankelijkheid van het station Zottegem voor minder mobiele reizigers en met de vraag dat wij graag deze aanhoudende problematiek bespreekbaar willen maken met een verantwoordelijke. Deze brief heeft blijkbaar haar aandacht genoten, want op 4 maart 2020 kregen wij een antwoord terug. De NMBS is zich goed bewust van het belang van het verhogen van de perrons. De toegankelijkheid van de stations is voor haar één van de belangrijkste aandachtspunten. Met de budgetten die de NMBS ter beschikking staan, maken ze elk jaar 10 Ã 15 stations integraal toegankelijk en tegen 2025 wil NMBS het aantal toegankelijke stations verdubbelen, tot meer dan 150. Jammer genoeg was er in het investeringsplan van NMBS tot 2020 zoals dat werd goedgekeurd door de regering niet voldoende financi ële ruimte om alle perrons te verhogen en dus integraal toegankelijk te maken. NMBS hoopt dan ook dat er in haar volgende investeringsplan dat door de nieuwe regering moet goedgekeurd worden ruimte zal zijn om verder de perrons te verhogen. Volgens mevrouw Sophie Dutordoir is toegankelijkheid een bijzonder werkterrein, waarnaar nog meer aandacht moet gaan. Zij liet mij weten dat Tommy Zonnekein, toegankelijkheidsmanager van NMBS contact met mij zou opnemen om dit verder te bespreken. De toegankelijkheidsmanager werd uitgenodigd op onze algemene vergadering van de seniorenraad van 31/03/2020, maar door de stijgende coronacijfers werd deze bijeenkomst uitgesteld. Na lang afwachten hebben wij uiteindelijk besloten om met een beperkt aantal mensen een online vergadering in te plannen. Om onze leden van de seniorenraad hierbij zoveel mogelijk te betrekken werd voorgesteld om hun vragen naar mij door te sturen.
“De vergadering via Teams vond plaats op 29 oktober 2020. Mijn deelnemende gasten waren Lucien Wauters, voorzitter seniorenraad – Ivan Gaublomme, voorzitter raad voor personen met een beperking — Tommy Zonnekein, toegankelijkheidsmanager NMBS en collega’s Geert Dierckx, woordvoerder NMBS, contactpersoon met plaatselijke autoriteiten en politici en Jolien Schelfout, communicatiedienst en stakeholders. De heer Tommy Zonnekein is sedert 01/01/2020 aangesteld bij de directe Stations en heeft als opdracht de toegankelijkheid van de NMBS te verbeteren. Momenteel zijn er 554 stations in Belgi ë, waarvan 88 toegankelijk, dus nog 466 te gaan. De NMBS heeft dan ook de laatste jaren actie ondernomen met het opstellen van een toegankelijkheidsplan. Dit vraagt enorm veel middelen en daar zijn wij ons zeker van bewust. In het meerjaren investeringsplan is een bedrag voorzien voor werken aan het station Zottegem, maar de timing van de werken zijn opgeschoven. Het verhogen van de perrons wat cruciaal is voor het verbeteren van de integrale toegankelijkheid in het station staat dus op de planning. Volgens het nieuw regeerakkoord zal men extra investeren in het spoor o.a. aankoop nieuw rollend materiaal, modernisering, onderhoud en toegankelijkheid. Zij willen versneld werk maken voor het verhogen van de perrons en de assistentie voor personen met een beperking die voorlopig nodig blijkt, effici ënter maken. In Zottegem moet de assistentie tot 24 uur voor vertrek worden aangevraagd of het is zelfs helemaal niet mogelijk om als minder mobiele persoon op te stappen. Behalve voor het eerste perron lukt dat wel, dat is vlot bereikbaar, maar voor de andere perrons moet de rolstoelgebruiker begeleid worden. De oversteekplaats naar de andere sporen is voorzien aan het einde van de busparkings. Oversteken mag je niet op eigen houtje doen, maar steeds onder begeleiding van de NMBS. Op het moment van oversteek worden de sporen beveiligd en afgesloten. Dit systeem van assistentie, waardoor de reiziger met beperkte mobiliteit mits reservatie door een spoorwegambtenaar wordt bijgestaan, is volgens ons weliswaar een (tijdelijke) aanvaardbare noodoplossing. Het vormt geen antwoord op de wettige verplichtingen om de mobiliteit van personen met een handicap met de grootste mate van zelfstandigheid te waarborgen. Ook de procedure om een assistentieaanvraag in te dienen op de website wordt beschouwd als te omslachtig en moet beter worden afgestemd. Het biedt alvast een meerwaarde om de website gebruiksvriendelijk en toegankelijk te maken voor alle doelgroepen.”
“Tevens maakt het station van Zottegem deel uit van het GEN-project (Gewestelijk Expresnet) en telt dagelijks 6000 pendelaars. Zoals in het regeerakkoord vermeld staat zou elk station met meer dan 5000 reizigers per dag toegankelijk zijn tegen 2024. De onderhandelingen tussen Infrabel, de NMBS en de overheid over een meerjaren investeringsplan zijn lopende. Wij pleiten om voor Zottegem een extra tandje bij te steken. Gezien de ambities voorgesteld door de nieuwe minister van mobiliteit, is het nu het moment. Wij leven op hoop! Wanneer een perron wordt verhoogd naar 76 cm worden er gewoonlijk hellingen aangelegd om het perron integraal toegankelijk te maken. De perronverhogingen zijn dus prioritair voor de NMBS. Het verhogen van de perrons is bovendien een gedeelte verantwoordelijkheid van NMBS en van Infrabel. Het is aan Infrabel om de funderingswerken voor de perronverhoging in haar investeringsplan in te schrijven vooraleer NMBS de eindlaag van het perron kan afwerken. Ook het drempelvrij bereikbaar maken van de perrons is noodzakelijk voor personen met een visuele beperking. De realisatie van een volledig toegankelijk station zoals Zottegem kan gemakkelijk 6 jaar duren. Aangezien de treinsporen niet allemaal buiten dienst kunnen worden gesteld, wordt er per perron afgewerkt. Er wordt ook nagedacht over een systeem om gemakkelijk van een toegankelijk naar een ontoegankelijk station te reizen. Dit kan eventueel door af te stappen in een toegankelijk station en aansluitend per bus vervoerd te worden naar het ontoegankelijk station. Hiervoor zijn er drie partijen die rond de tafel moeten zitten nl. de federale overheid die verantwoordelijk is voor het spoorvervoer, de regionale overheden, die bevoegd zijn voor het regionale openbaar vervoer en de vervoersondernemingen voor het uitwerken van een leidraad voor vervoer op maat. Een proces van herstructurele verandering is hiervoor nodig.”
“Het probleem doet zich ook voor bij De Lijn. Aan het station is geen enkele bushalte toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Een integrale aanpak is daarom dringend nodig. Er zal ook in chronologische volgorde moeten gewerkt worden. Wat zijn de voorziene budgetten, alle elementen die belangrijk zijn naar toegankelijkheid en een duidelijke en transparante samenwerking tussen NMBS, Infrabel, De Lijn en het stadbestuur Zottegem is hier wel broodnodig. Het wordt alvast een complex dossier en inspraak en betrokkenheid is voor ons dan ook van groot belang. Het eerste contact met de NMBS heeft blijkbaar geloond, ondertussen kreeg ik het heugelijke nieuws dat dit jaar de roltrappen in ons station worden vervangen. De roltrappen zullen naar boven leiden, omwille van veiligheidsredenen mag je een roltrap niet afwisselend in beide richtingen laten draaien. Willen wij een maatschappij met gelijke kansen voor iedereen, dan moeten wij komaf maken met de uitsluiting van bepaalde groepen mensen aan deelname aan het sociale leven. Toegankelijkheid betekent dagelijkse vrijheid en tenslotte is het een basisrecht en getuigt het van een fundamenteel respect voor deze doelgroep. Een gebruiksvriendelijke en toegankelijk station van Zottegem maakt voor ons een wereld van verschil en dit staat voor beide adviesraden al jaren bovenaan de wishlist.”
Reactie van burgemeester Jenne De Potter en schepen Evert De Smet
Burgemeester Jenne De Potter (CDV) en schepen van Mobiliteit Evert De Smet (N-VA) waren aanwezig bij de overhandiging van het advies en reageren:
“Als stadsbestuur zijn wij uitermate dankbaar voor de inspanningen en het advies van de stedelijke raad voor Personen met een beperking en de stedelijke Seniorenraad. We delen volmondig de vraag naar een betere toegankelijkheid van het station Zottegem wat toch een belangrijk station is. We dringen er op aan dat de nodige middelen voorzien worden in het meerjarenbudget van de NMBS om oa de perrons te verhogen en de toegankelijkheid van het station te verbeteren. Wij zullen in ieder geval op deze nagel blijven kloppen en zijn dankbaar voor de steun van de adviesraden We vragen ook uitdrukkelijk aan de NMBS om ook opnieuw publieke toiletten ter beschikking te stellen en spoedig de plannen voor de vernieuwde en verbeterde roltrappen uit te voeren.”