Geraardsbergen. Uit metingen die de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) in 2015 uitvoerde, blijkt dat het gemiddelde PFOS-gehalte in beken, rivieren en kanalen zo goed als overal boven de milieunormen piekt. Ook ter hoogte van Geraardsbergen werd bijna 4 keer de norm gemeten. Schepen van Milieu Martine Duwyn (Open Vld) is zich heel erg bewust van het gevaar. ‘Binnen het schepencollege zullen we ons beraden over eventuele maatregelen’, geef ze nog mee.
In 2020 werd aan de bovenloop van de Dender – ongeveer ter hoogte van Geraardsbergen – een PFOS-waarde gemeten van 2,348 ng/L. Dat is 3,61 keer hoger dan de norm (0,65ng/L). In de benedenloop – ongeveer ter hoogte van Dendermonde – n 2020 werd een PFOS-waarde gemeten van 5,942 ng/L. Dat is 9,14 keer hoger dan de norm (0,65ng/L). PFOS – een onderdeel van PFAS – is gevaarlijk voor de gezondheid. De familie van PFAS-stoffen is in verband gebracht met nierkanker en teelbalkanker, verhoogde cholesterolwaarde en een verlaagde immuunreactie. Maar de wetenschap leert nog steeds bij over de dosissen die nodig zijn om die gezondheidsproblemen te veroorzaken.
Eventuele maatregelen
Gevangen vis uit Vlaamse wateren eet je beter niet op. ‘We raden af om zelf gevangen vis te consumeren’, zegt ook Katrien Smet van de VMM. ‘Behalve PFAS zitten er ook heel veel kwik, PCB’s en dioxines in die vis.’ Daarom vindt de VMM ook zwemmen in de Vlaamse beken, rivieren en meren niet zo’n goed idee.
Van één vis zal je niet veel merken, zegt professor Toxicologie Jacob de Boer (Vrije Universiteit Amsterdam) in een interview met de VRT. ‘De normen worden met een veiligheidsmarge van een factor tien tot soms wel honderd opgesteld. Eén keer een verontreinigde vis eten, zal dus geen probleem vormen. Zeker niet bij vis uit de zee, want daar is de vervuiling al sterk verdund.’
Het is intussen geen geheim meer dat de Dender ook door Geraardsbergen stroomt. Heel wat vissers gooien een lijntje in de rivier en vangen wel vissen. Is het niet belangrijk dat de bevolking op de hoogte wordt gebracht van het gevaar? Schepen van Milieu Martine Duwyn (Open Vld) is zich heel erg bewust van het gevaar en de urgentie van het PFOS-dossier. ‘We werden heel recent op de hoogte gebracht van de PFOS-metingen en zijn ons bewust van de urgentie van het dossier. Binnen het schepencollege zullen we ons beraden over eventuele maatregelen. Van zodra eventuele maatregelen genomen worden, zullen we die zeker communiceren’, garandeert Martine Duwyn.
Voor meer info: PFOS in Vlaamse waterlopen
Julien Borremans