Interculturele conflicten in de multiculturele Gaffelstraat

‘De discussie liep uit de hand. Verbale agressie volgde.’


Geraardsbergen. Vorige week kreeg ik een telefoon van enkele bewoners in de Gaffelstraat die zich zorgen maken over een aanslepende ruzie met allochtone medebewoners. Het conflict gaat over geluidsoverlast. Dat zijn de alledaagse kwalen in een stad, die zo nu en dan tot problemen kunnen leiden. Het geschil escaleert en krijgt door het multiculturele aspect een extra dimensie. Het wantrouwen is tastbaar aanwezig. Ik ga in gesprek met de buurbewoners die hun ergernis niet onder stoelen of banken steken. Daarna zoek ik contact met het allochtone gezin, die hun besognes op tafel leggen. Niettegenstaande het gezin ruim tien jaar in de Gaffelstraat woont, verloopt het gesprek in het Frans. Is er wel genoeg gemeenschapszin om dergelijke problemen op te lossen? Niemand van de betrokkenen wou haar/zijn naam vermeld zien staan. De gesprekken werden met toestemming opgenomen. De namen zijn bij de redactie bekend.

Ondragelijke geluidshinder
Vorige week kreeg ik een telefoon van enkele bewoners in de Gaffelstraat die zich zorgen maken over een aanslepende ruzie met medebewoners. Het conflict gaat over geluidsoverlast. Ik word uitgenodigd door enkele vriendelijke mensen die het liefst anoniem blijven. ‘Je weet maar nooit wat de gevolgen kunnen zijn’, klinkt het wantrouwig. Waarover gaat het? Een allochtoon gezin heeft een huis naast een school gekocht waar een houtopleiding wordt georganiseerd. Wie vertrouwd is met een schrijnwerkerij beseft dat er wel wat lawaaihinder kan zijn. Gezien de coronapandemie, waren de kinderen en de moeder van het allochtoon gezin de afgelopen maanden veel thuis en werden ze – naar eigen zeggen – heel erg gestoord door het lawaai van de zaag- en schaafmachines. Deze mensen leven in onmin met de school, maar volgens een buurtbewoner respecteert de school de bestaande geluidsnormen.

‘Voordien woonde er een bejaard koppel in dit huis. Er waren toen helemaal geen problemen. Integendeel. De oudere mensen die toen in dit huis woonden, leefden in harmonie met de school. Ik wil er even op wijzen dat het geluid van deze machines binnen de wettelijke normen valt’, vertelt een man die al jaren in de buurt woont. ‘Dat is nu anders met de nieuwe bewoners. Als reactie op het geluid van de machines pesten de bewoners de omgeving door hun muziek danig hard te zetten dat een deel van de bewoners van de Gaffelstraat er last van heeft’, verklaart de man. ‘Het gaat gemakkelijk om meer dan twintig gezinnen.’ De politie kwam – volgens de buurtbewoners – al verschillende keren poolshoogte nemen, ‘maar er verandert niets’.

Hoogoplopende discussie
‘Afgelopen zaterdag zijn de problemen geëscaleerd’, vertelt een buurvrouw die net binnenkomt. Er ontstond een hoogoplopende discussie tussen het allochtone gezin en de buurbewoners. ‘Waarom zijn jullie hier komen wonen? Je weet toch dat een school nogal wat lawaai met zich meebrengt’, wierp een betrokkene op. De discussie liep uit de hand. Verbale agressie volgde. ‘We worden geïntimideerd en geterroriseerd. Er worden zelfs foto’s gemaakt van de mensen die er schoollopen. Ik voel me hier onveiliger dan in Brussel’, getuigt een jonge dame.

‘Hebben jullie bij de politie al klacht neergelegd?’ ‘Nee’, antwoordt een jonge dame. ‘We overwegen dit wel. Weet je? Deze mensen stellen zich onredelijk op. Tijdens de ramadan werkten ze ’s nachts aan hun huis en maakten ze ook wel lawaai. Ik heb daar geen problemen van gemaakt, maar toen mensen in de straat zelf met werken bezig waren, werden ze door de allochtone dame aangesproken.’ Tijdens het gesprek groeit het wantrouwen t.o.v. het allochtone gezin zienderogen. ‘Ze nemen ook foto’s van ons. Wat doen ze daarmee? Gaan ze ons bedreigen?’

‘Waarom gaan jullie dan niet in gesprek met deze bewoners’, vraag ik. ‘Dat heeft geen zin. Ze zijn niet redelijk. Ze willen de school weg, terwijl die wettelijk in orde is.’ Een andere dame laat weten teleurgesteld te zijn in de politie. ‘We hebben de politie meermaals ingelicht, maar die grijpt niet in. Het enige wat we nog kunnen doen is gezamenlijk klacht neerleggen wegens pestgedrag.’ Anderen twijfelen dan weer uit vrees voor represailles. ‘We willen ook niet beschuldigd worden van racisme.’

‘Respectloos’
Ik bel aan bij het allochtone gezin om even verhaal bij hen te halen. Ik word vriendelijk ontvangen en stel hen enkele vragen. Ze wonen reeds zes jaar naast deze school en tien jaar in de Gaffelstraat. ‘Het permanente lawaai van de schaaf- en zaagmachines werkt traumatiserend. Ik heb stress, last van mijn hart… Ik word er ziek van en moet medicatie nemen. Het geluid van de machines is niet vol te houden’, getuigt de dame. ‘Tijdens de coronaperiode studeerden mijn twee kinderen thuis. Het permanente lawaai van de machines was ondragelijk. Ik zocht naar een oplossing. De ramen deed ik dicht en ik zette muziek op om het helse lawaai van de machines wat te verzachten. Maar het is een pleister op een houten been. Van maandag tot zaterdagmiddag houdt het lawaai aan. Dat is niet te harden.  We zijn uitgeput’, getuigt de moeder van twee kinderen.

‘We zetten de muziek niet op om de buren te storen, maar om ons te beschermen. Mijn vrouw heeft heel wat problemen met haar gezondheid en verdraagt het helse lawaai van de machines niet’, vult haar echtgenoot aan. ‘Door het lawaai van de machines kunnen mijn kinderen zich niet concentreren op hun studies. Intussen blijven we in gesprek met de school om naar een oplossing te zoeken. We krijgen amper een reactie.’ De vrouw beklaagt er zich over dat ze al meermaals agressief en respectloos werd behandeld. Ze verwijst ook naar het incident met de buren. ‘We hebben steeds getracht om ons verhaal te brengen, maar op een gegeven moment werden we respectloos behandeld. Het enige wat we willen is in alle rust in ons eigen huis leven. Dat is toch niet te veel gevraagd?’


De school heeft uit op de achterkant…

De voertaal is het Frans
Het gesprek verloopt uitsluitend in het Frans. ‘Waarom spreken jullie geen Nederlands terwijl jullie al 10 jaar in de Gaffelstraat wonen?’ vraag ik hen. De man verontschuldigt zich en probeert wat Nederlands te praten. Hij komt niet verder dan enkele zinnen. ‘Ik doe vrijwilligerswerk in Geraardsbergen. Op die manier leer ik wat Nederlands’, verklaart de vrouw in het Frans. ‘We zijn erg gericht op onze familie en enkele vrienden. De voertaal is het Frans.’ Het gesprek met de buren verloopt eveneens telkens in het Frans. ‘Getuigt dat dan niet van een zeker respect als men de voertaal van een buurt leert?’ vraag ik hen. Ze wijzen me erop dat ze echt hun best doen om Nederlands te leren, zeggen ze in het Frans.

Om me van hun problemen te overtuigen, nemen me ze mee naar de achterkant van hun woning. De achterkant geeft uit op de school, zoals je op de foto ziet. De man geeft me mee dat ze overwegen om het huis te verkopen en te verhuizen. ‘Toen we het huis wilden kopen, mochten we enkel de zaterdagnamiddag de woning bezoeken. Nu begrijpen we waarom’, vertelt de man. Een oplossing ligt niet onmiddellijk in het verschiet. ‘We worden heel respectloos behandeld.’

De zomervakantie breekt aan. Twee maanden rust kan misschien soelaas bieden, maar een oplossing ligt niet onmiddellijk in het verschiet.

Julien Borremans