Lezersbrief over het ‘overstromingsgebied Moortsele’
“Het natuurdomein Drooghout, ook het ‘overstromingsgebied Moortsele’ genoemd, situeert zich tussen de Moortselestraat, de Kasteeldreef en Drooghout in Oosterzele. De wandeling start aan het station Moortsele (parking) of aan de ingang van dit domein in de Kasteelstraat. Het domein (33 ha) is een ecologisch waardevol valleigebied en geniet – als habitatrichtlijngebied – Europese bescherming als habitatrichtlijngebied. Het is eigendom van de provincie 0ost-Vlaanderen en bestaat voor de helft uit bos en voor de helft uit bloemrijk grasland. In het bos vind je zeer zeldzame fauna en flora. De twee beken die er samenvloeien, de Molenbeek en de Kerkesbeek, treden er vaak buiten hun oevers. Ze veroorzaakten in het verleden regelmatig wateroverlast voor de omliggende woningen. Daarom werd in 2006 het gebied ingericht als een gecontroleerd overstromingsgebied. Het gebied heeft ook een recreatieve en educatieve functie.”
“De provincie kocht eerst 18 ha grasland om een overstromingsgebied aan te leggen. Later kocht de provincie het aangrenzende bos. Op die manier kwam een gevarieerd natuurgebied tot stand. Op de graslanden staan runderen, voor een ecologisch maai- of begrazingsbeheer. Dit werd mogelijk via gebruiksovereenkomsten met de lokale landbouwers. Het samengaan in Drooghout van natuur, landbouw, recreatie en woonveiligheid illustreert hoe een gecontroleerd overstromingsgebied meer kan betekenen dan alleen een bekken om water op te vangen. Het natuurgebied ligt er thans wat belabberd bij. De bewegwijzering van de wandelroute is onduidelijk of ontbreekt. Verroeste prikkeldraad, al dan niet elektrische afrastering zonder aanduiding, toegangspoortjes in slechte staat …”
“De provincie is dit jaar begonnen met de opmaak van een nieuw natuurbeheerplan voor dit gebied, inclusief de realisatie van nieuwe toegankelijkheid. In afwachting daarvan zal de provincie geen investeringen doen in de bestaande infrastructuur. Het is de bedoeling om in de loop van volgend jaar nieuwe infoborden te plaatsen, (nieuwe) wandelpaden te bewegwijzeren en alle afsluitingen te herstellen en buiten de begrazingszones te brengen. Op het ogenblik dat de openbare consultatieronde voor het nieuwe beheerplan start, is de provincie van plan ons op de hoogte te brengen. Het gebied is een overstromingsgebied én een Europees beschermd natuurgebied. Dat betekent dat de provincie moet instaan voor de realisatie van Europese natuurdoelen. Een dergelijk gebied kan men niet vergelijken met bijvoorbeeld een parkzone, waar alle paden netjes liggen en de natuur in lijntjes wordt gedwongen. De provincie is terecht van oordeel dat in een natuurgebied de natuurlijke dynamiek vrij spel krijgt binnen bepaalde gestuurde lijnen en dat de mens daaraan is ondergeschikt. Brandnetels en koeienvlaaien (in geval van begrazing) horen daar nu eenmaal bij. Insecten bijvoorbeeld worden gezien als een vorm van biodiversiteit over voortgang of achteruitgang waarvan de provincie regelmatig moet rapporteren aan de Vlaamse en Europese instanties.”
“Het zou wel leuk zijn dat de wandelaars bij de beschrijving van het wandelgebied geïnformeerd worden. Zo volstaan een paar goede laarzen om natte gebieden en de modder aan te kunnen. Een knuppelpad aanleggen in een moerasachtig terrein, of in een kwetsbare natuur is misschien nodig en haalbaar. Het inschakelen van deskundigen op het gebied van natuureducatie kan heel nuttig zijn. Zo vernamen we dat gebruik van houtsnippers in natuurgebied niet alleen wettelijk verboden is omdat het de bodem aanrijkt, maar dat ze in een overstromingsgebied ook verstopping van de roosters, filters en pompen bij het vollopen met water als gevolg kunnen hebben. Houtsnippers hebben daarenboven geen nut, want in natte gebieden (zoals in Drooghout) veranderen ze vlug in papierpap of drijven of waaien weg in de vegetatie. De provincie is van plan in het kader van het nieuwe natuurbeheerplan eind dit jaar infowandelingen te organiseren in dit gebied.”
Met dank aan de heer José De Laender – deskundige natuur van de dienst Klimaat, Milieu & Natuur van de provincie Oost-Vlaanderen.
M Laquière Scheldewindeke 2021