Schrijnende (Zottegemse) verhalen tijdens herdenking Politieke Gevangenenplein in Bevegem

Ter gelegenheid van de V-dag op 8 mei (einde van WO II in 1945)

Nadat dit in de voorbije twee jaar wegens corona niet kon, vond zondag, lees meer via deze link, ter gelegenheid van de V-dag op 8 mei (einde van WO II in 1945) weer naar jaarlijkse gewoonte voor de 27ste keer een herdenkingsplechtigheid voor de oorlogsslachtoffers en Zottegemse politieke gevangenen plaats aan het monument op het Politieke Gevangenenplein in Bevegem.

Er werd verzameld op de markt met een 12-tal militaire voertuigen, muziek van de brandweer en vaandeldragers om stoetsgewijs naar het Politieke Gevangenenplein te Bevegem te stappen.

Door Luitenant-kolonel van het vliegwezen Stafbrevethouder Peter Van den Broeck, in de reserve, Gids in het fort van Breendonk werd het verhaal verteld hoe het aan toe ging in het fort van Breenbonk.

Het verhaal van een Duitse meneer, August Landmesser.

De man werkte in de jaren 30 op een scheepswerf in Hamburg. Op een zekere dag, meer bepaald 13 juni 1936, bij het te water laten van een schip door de firma Blohm & Voss zijn er daar op die Hamburgse scheepswerf honderden mensen verzamelt om samen met “Herr Hitler” de doop van dat schip te vieren en te bejubelen. Wanneer de fles champagne stuk slaat op de boeg van het schip jubelt de massa uitzinnig en roept “Heil Hitler” en ze brengen allen tegelijkertijd de nazigroet uit. August is de enige in de massa die weigert om de nazi groet uit te brengen.

August maakt door zijn actie een verklaring van verontwaardiging en afkeur, een daad van verzet. Hij aanvaardt het totalitaire regime niet. Zoals jullie weten stegen in die tijd de sociale spanningen en hemelhoge inflatie zorgde ongeveer overal in Europa dat extremisme ontstond Italië, Duitsland, Spanje, Bulgarije, Slovakije en Roemenië zijn er enkele van.

Het gaat August voor de wind en hij kan zijn geluk niet op als hij de lieftallige Irma Eckler leert kennen. Liefde op het eerste gezicht! En ontstond een mooie relatie tussen die twee mensen, het leven was mooi, het ging August voor de wind.Maar omdat Irma een Joodse was en hij een relatie aanging met een Joodse vrouw, werd hij uit de partij gezet. Maar toch, de liefde was groot, ze bleven bij elkaar en samen kregen ze twee kinderen. Tijdens de tweede zwangerschap, in juli 1937, probeerde het koppel illegaal naar Denemarken te vluchten, maar ze werden opgepakt en aangeklaagd voor “rassenschande”. Daar de nazi’s niet kon bewijzen dat Irma “Volljudin” was kwamen ze er met een waarschuwing vanaf en er mocht zich geen herhaling plegen. Ze sloegen het bevel om hun relatie te verbreken in de wind en bleven zich samen te vertoonden in het openbaar. Twee maand later werden ze terug gearresteerd door de Gestapo, en bij gevolg aangeklaagd en veroordeeld.

August werd naar het concentratiekamp Kamp Börgermoor gebracht waar hij tot 1941 gevangen zat. In februari 1944 werd hij ingelijfd in een strafbataljon van de Whermacht. Sindsdien werd niets meer van hem vernomen. Men vermoedt dat hij omkwam in Ston (Kroatië). Hij werd doodverklaard in 1949.

Zijn vrouw Irma werd naar het concentratiekamp Ravensbrück gestuurd en in 1942 daar door de nazi’s vermoord. Ook hier in Zottegem en zijn deelgemeenten waren er mensen die onbewust het voorbeeld van de Duitser August Landmesser volgden en in het verzet stapten tegen de nazi’s, hetzij als verzetsstrijder, militair, sluikpersdrukker of gewoon nog maar in het geheim naar de BBC luisteren, zelfs dat was al een gevaarlijke daad van verzet. Elkeen van deze vrouwen en mannen had zijn eigen verhaal en reden om daden van verzet te plegen. Sommige mensen werden gewoon slachtoffer van blinde willekeur door de nazi’s en hun sympathisanten en belanden in folterkamers of concentratiekampen waaruit ze nooit meer weerkeerden.

Dit monument waarop de namen werden gebeiteld van nazi slachtoffers getuigd van het ultieme offer dat deze moedige vrouwen en mannen brachten.

Ghyselinck Richard, Van Caenegem Sylvain, Van Elsue Robert, De Clercq Theophiel

Militairen

Cornelis Victor, De Backer Polidoor, Van De Casteele Theofiel, Van der Bracht Urbain, Riviere Werner, De Tandt Robert, Dierickx Gilbert, Van Crombrugge Jozef, Van Ro Robert, Claser Charles, De Maeseneer Charles, Van Crombrugge Albert, Van Damme André, Niemegeerts Roger, Van Maele de Ghorain Baudewijn, Van Melckebeke Adolf, Bekaert Richard, Rouckhout Gerard, De Sutter Roger, De Tandt Evarist, Baele Andre, Merchiers Gerard, Cosijns Albert, Van den Berge Robert

Gewapende Weerstander

Van Wambeke Charles, Andere slachtoffers, De Clercq René, De Rouck Marie, Moreels Jozef, Plasschaert Lucien, Steurbaut Louis, Van Paemel Richard, Van Der Sijpt Albert, Serbruyns Madeleine & Van Caenegem Georges, Van Den Berge Kamiel, Broeckaert Emiel, De Geyter Elvire, De Smaele Ernest, De Winne Michel, Van Cauwenberge René, De Looze Yvonne, Francois Zoë, De Pessemier Marcel.

Lees ook

Ergernis tijdens herdenkingsplechtigheid voor de oorlogsslachtoffers en Zottegemse politieke gevangenen

Reizende tentoonstelling ‘Verzet in Europa’ in ontmoetingscentrum Strijpen