Geraardsbergen. Maandag 31 oktober ontmoeten we op de Markt van Geraardsbergen Angel (47). Angel komt van Hongarije. Naar eigen zeggen heeft hij zijn land verlaten omdat hij er geen toekomst heeft. Hij hoopt hier een nieuw leven te kunnen opbouwen. Maar als we de statistieken van de Lokale Integratiescan van Geraardsbergen bekijken, dan liggen zijn kaarten zeker niet goed. De kans dat Angel in armoede, werkloosheid en sociale isolatie terechtkomt, ligt hoog. De cijfers zijn ontnuchterend.
Maandag 31 oktober ontmoeten we op de Markt van Geraardsbergen Angel (47). Angel heeft een lift van een vriend gekregen. Hij heeft in Geraardsbergen geen familie of kennissen waar hij terecht kan. Angel spreekt Hongaars en wat Engels. Een afspraak bij het OCMW heeft hij nog niet gemaakt. Hoe hij de toekomst ziet, is niet meteen duidelijk.
De statistieken
Uit de Lokale Integratiescan blijkt dat er in Geraardsbergen 2023 vreemdelingen wonen, terwijl 5.849 inwoners van buitenlandse herkomst zijn. Dat is ongeveer 17% van het totaal aantal inwoners. Het aantal 
vreemdelingen neemt de laatste jaren gestadig toe (zie grafiek). Voor het Vlaams Gewest is dat 25%. In Geraardsbergen wonen er momenteel 101 verschillende nationaliteiten. Daarmee behoort onze stad tot de kopgroep van het Vlaams Gewest.
Vorig jaar waren er 112 nieuwkomers. Nieuwkomers zijn verplicht om een inburgeringstraject te volgen. Een inburgeringstraject bestaat uit maatschappelijke oriëntatie, lessen Nederlands, toeleiding naar VDAB en een participatie- of netwerktraject, ondersteund door een individuele begeleiding op maat van de inburgeraar. Angel komt uit Hongarije en is dus niet verplicht om een inburgeringstraject te volgen.
Wat de werkzaamheidsgraad betreft, is volgens de Lokale Integratiescan 76,7% van de Geraardsbergenaren aan de slag, wat net onder het gemiddelde van het Vlaams Gewest ligt. De werkzaamheidsgraad voor EU-inwoners ligt 9% lager. Het verschil tussen werkzaamheidsgraad van personen van Belgische herkomst en personen van niet-EU-herkomst – de beruchte herkomstkloof – bedraagt 19,2% (het Vlaams Gewest: 20,8%). Het verschil tussen de werkloosheidsgraad van personen van niet-EU-herkomst en personen van Belgische herkomst loopt op tot 5,4%.
Sociale isolatie
Als we kijken naar het aantal leerlingen in het kleuter- en lager onderwijs waarvan de thuistaal niet het Nederlands is, dan stijgt het percentage ruim boven de 20%, hoger dan het Vlaams gemiddelde. In het secundair onderwijs zakt het percentage tot ongeveer 16%. Ongeveer 41% van de leerlingen deeltijds beroepssecundair onderwijs spreekt thuis een andere taal dan het Nederlands. De schoolse vertraging ligt tot 4 keer hoger, terwijl jongeren die thuis een andere taal spreken dan het Nederlands 2 keer meer het onderwijs vroeger verlaten.
De armoede bij niet-EU-inwoners ligt tot 3 maal hoger in een gezin met zeer lage werkintensiteit. Het overgrote deel van de leeflonen wordt uitgekeerd aan niet-EU-inwoners. Het aantal kinderen geboren in een kansarm gezin, bedraagt 20,5%. Het Vlaams gemiddelde ligt niet hoger dan 12,7%. De stad Geraardsbergen mag best een tandje bijsteken wat betreft het aandeel personeelsleden van buitenlandse herkomst in het personeelsbestand van de gemeente. 10,4% van de gemeentearbeiders is van buitenlandse herkomst, terwijl het Vlaams gemiddelde op 13,4% ligt.
De kans dat mensen van niet-Belgische herkomst in sociale isolatie terechtkomen, ligt hoog. Het aandeel inwoners met minstens wekelijks contact met mensen van niet-Belgische herkomst bedraagt 13%, opnieuw minder dan het Vlaams gemiddelde.
Voor meer info: https://gemeente-stadsmonitor.vlaanderen.be/jouw-gemeentescan
Julien Borremans