In de parochiekerk van Oombergen vond op zondag 5 februari de jaarlijkse traditie de Sint-Agatha broodverkoop plaats.

Hier betaal je voor een brood tussen 30€ en 85€. Heilige Agatha wordt in Oombergen aangeroepen tegen borstkwalen en allerlei infecties.

Na drie jaar kon uiteindelijk weer de draad opgenomen worden om de traditie in ere te herstellen. Na de mis viering ging de brood verkoop met opbod door. Het eerst brood ging vlot van de hand voor 30€, het parade brood wat goed was de vorige editie van 75€ ging nu van de hand voor maar liefst 85€. Traditiegetrouw wordt het laatste brood verkocht via het werpen van munten in een mandje. Wie de laatste munt gooit voor de gong weerklinkt, mag het brood meenemen naar huis. De opbrengst van de broodverkoop ten voordele van vzw Lichtpunt die instaat voor bedeling van voedselpakketten bij minderbedeelden in Zottegem.

 

Volgens de legende was Agatha een beeldschone jonge christenvrouw uit Catania op Sicilië. Omdat ze weigerde de minnares te worden van de landvoogd liet hij haar vreselijk martelen. Zo meende hij haar te kunnen dwingen om haar geloof te verzaken. Toen dat niet lukte sneed men haar borsten af en toen ook dat niets hielp, liet hij haar doden door haar over brandende kolen te sleuren. Volgens dezelfde legende stopte een vulkaanuitbarsting van de Etna, toen men haar aanriep en schuilde bij haar graf. Zo werd Agatha als martelares één van de allereerste heiligen in de katholieke kerk. Wijd verspreid werd ze aanbeden bij brandgevaar, tegen brandwonden en borstkanker. Ze werd de patrones van beroepen die met vuur te maken hadden zoals glasblazers, klokkengieters, bakkers…

Over het ontstaan van de traditie waarbij er brood wordt verkocht op haar naamdag doen er veel verhalen de ronde. Het meest plausibele verhaal is dat deze traditie voortkomt uit een verandering van zeden. De martelheilige werd immers in de Middeleeuwen steevast afgebeeld met een bord waarop haar twee afgesneden borsten lagen. Toen in latere eeuwen de samenleving preutser werd, werden die borsten op alle afbeeldingen vervangen door broodjes.

Vanaf de 18e eeuw werd in de Sint-Martinuskerk een relikwie bewaard van de heilige Agatha, waardoor de kerk een bedevaartsoord werd. Ook ontstond de traditie van de Sint-Agathabroden, de verkoop per opbod van gewijde broden in het weekend na 5 februari. Deze religieuze folklore bestaat in Oombergen al ruim 250 jaar tijdens de kermis. Heel wat gezinnen bakken de dag voordien een speciaal brood in alle vormen en smaken.