Geraardsbergen. Zaterdag 13 mei was niet enkel de Dag van de Fairtrade, Oxfam Wereldwinkel vierde zijn vijftigste verjaardag. Het feestje ging met een officieel gedeelte van start in de hospitaalkerk van de kunstacademie. Daarna was het verzamelen geblazen op de binnenkoer voor een receptie. Het parcours van Oxfam Wereldwinkel is opmerkelijk, maar de strijd voor eerlijke handel is zeker nog niet gestreden. Coördinator Patrick Franceus en pionier Frans Paeleman kijken terug op een halve eeuw ‘eerlijke handel’.
Een eerste winkel kwam er in de jeugdclub in de Adamstraat. ‘Lang hebben we daar niet verbleven’, weet Frans Paeleman, één van de pioniers. ‘We werden toen aanzien als subversieve elementen.’ Van de Brugstraat ging het naar de Groteweg, om na een tussenstop in Onkerzele uiteindelijk in een huis op de hoek van de Boelarestraat met de Weverijstraat terecht te komen.
Draaien op vrijwilligers
‘De ligging aan een invalsweg naar het centrum, met parkeergelegenheid gaf de doorslag. Trouwens, een ander pand in het centrum van de stad was voor ons onbetaalbaar’, herinnert Frans Paeleman zich. Met het stadsbestuur werd een erfpachtovereenkomst onderhandeld. ‘We betaalden een symbolisch bedrag, maar moesten zelf instaan voor de verbouwingswerken. Dat was een zware dobber, maar dankzij de steun van heel wat sponsors en vrijwilligers hebben we de klus kunnen klaren. De technische scholen in Geraardsbergen staken een handje toe.’
Na hard zwoegen, kon de winkel uiteindelijk in 2010 de deuren openen. In de loop der jaren werd het gebouw verder afgewerkt en ontstond er een nieuwe dynamiek van vrijwilligers. ‘Faire trade is intussen een begrip geworden. Ook de stad Geraardsbergen is intussen een fairetradegemeente geworden.’ Verschillende grootwarenhuizen hebben intussen een hoekje met wat producten die het label ‘eerlijke handel’ dragen.
Eerlijke handel en faire prijzen
‘Echte redenen tot feesten zijn er niet, want de boeren in het Zuiden blijven het moeilijk hebben’, vult Patrick Franceus aan. ‘De import van producten uit het Zuiden wordt nog steeds bemoeilijkt. Vrouwen vormen nog steeds het grootste slachtoffer van ongelijkheid. Kinderarbeid is in vele landen nog steeds gangbaar. De droom van een eerlijke handel is nog steeds veraf.’
‘Als wereldwinkel staan we voor eerlijke handel en faire prijzen, zodat de boer uitzicht heeft op een leefbaar inkomen’, besluit Patrick Franceus.
Het assortiment van de wereldwinkel is uitgebreid tot 250 producten. Chocolade, koffie en wijn zijn de populairste producten. Twee derde van de winst gaat naar de boeren in het Zuiden. ‘Ook lokale acties zoals de actie lege brooddozen en ‘stop armoede’ hebben we financieel ondersteund’, geeft Patrick Franceus nog mee.
‘Vijftig jaar Oxfam Wereldwinkel heeft intussen meer dan zijn stempel gedrukt, maar de weg is nog lang.’
Julien Borremans