De Kruiskoutermolen draaide zijn eerste toertje in 1384, toen voortgeblazen door Nieuwerkerkse wind. Een eeuw geleden werd de molen heropgebouwd in Erpe-Mere en sindsdien staat deze wiekende reus er te pronken. Deze ver-eeuw-dag wordt gevierd op zondag 10 september, tijdens Open Monumentendag. De gemeente Erpe-Mere met enkele lokale adviesraden, korte keten handelaars en verenigingen staan in voor de organisatie. Iedereen is alvast welkom op de molensite (Schoolstraat 30).
Een rijke geschiedenis
De Kruiskoutermolen is wellicht het meest opvallende monument van Erpe-Mere. Toch heeft deze reus op de plek waar hij nu staat een betrekkelijk korte geschiedenis. In 1923 werd de Kruiskoutermolen in Erpe-Mere heropgebouwd en pas in 1924 werd het eerste graan gemalen.
Jozef Van der Haegen, een Merenaar en wagenmaker, kocht in 1921 de Jezuïeten Molen van Nieuwerkerken, een houten drie zolder-staakmolen. Deze zou oorspronkelijk uit de 14de eeuw zijn. De nieuwe eigenaar bracht hem in 22 karrenvrachten naar de huidige locatie, waar de molen na de heropbouw draaide tot 1952.
De imposante molen, met drie koppels maalstenen, werd in 1956 als monument beschermd en kreeg in 1962 een grondige opknapbeurt. Tijdens stormweer in 1972 liep de molen zware schade op en stond hij nadien jarenlang te verkommeren. In 1997 werd de gemeente Erpe-Mere eigenaar van dit waardevol stuk erfgoed. De complexe restauratie tot een maalvaardige molen liep in verschillende fases. Vandaag is dit een prachtig monument met een hoge toeristische waarde. “De Kruiskoutermolen” is voor onze molen gemeente het uithangbord. Onze eeuweling krijgt een passend groot feest waar fierheid en vermaak hand in hand zullen gaan”, zegt burgemeester Tom Van Keymolen.
Feest op de molensite
Schepen van cultuur, feestelijkheden en plechtigheden, Wim Lammens: “Het molenfeest moeten het feestelijk hoogtepunt worden van een feestjaar waarin we tal van initiatieven namen om 100 jaar Kruiskoutermolen in onze gemeente te herdenken. De Kruiskoutermolen is toch wel één van de bekendste herkenningspunten in onze gemeente. Hij is zowat het symbool van Erpe-Mere als molen gemeente. Perfect dus om er feest rond te vieren! Samen met de molenaars, verenigingen, korte keten handelaars en adviesraden, hebben we een programma samengesteld met voor elk wat wils. We rekenen dan ook op de Erpe-Merenaren om samen met ons van het molenfeest een succes te maken!”
Open Monumentendag op 10 september staat in Erpe-Mere volledig in het teken van 100 jaar Kruiskoutermolen. De toegang tot de molensite is gratis, aan verschillende standjes wordt drank en eten verkocht.
10.00 uur: Begeleid molenbezoek
11.00 uur: Officiële opening door gemeente- en provinciebestuur
11.30 uur: Aperitiefconcert Hidden Senses
13.00 uur: Begeleid molenbezoek
13.15 uur: Einse Majorettes
14.00 uur: Kinderanimatie met Kidsdisco.be
15.00 uur: Begeleid molenbezoek
16.00 uur: Sfeer en ambiance met ‘T Klein Muziekske Erpe
17.30 uur: Molen Worp met leuke prijzen
18.00 uur: Muzikale afsluiter Yah Tararah Doorlopend randanimatie voor groot en klein.
Het aantal plaatsen voor de molen bezoeken tijdens het molenfeest is beperkt. Geïnteresseerden kunnen een gratis plaatsje reserveren via de webshop van Erpe-Mere (www.webshop.erpe-mere.be of deze link).
De Kruiskoutermolen mee naar huis
FabLab Erpe-Mere is een leeromgeving voor creatievelingen. In deze werkplaats kan je rekenen op de expertise van vrijwilligers en op heel wat infrastructuur om je concepten en ideeën te realiseren. De vrijwilligers van FabLab Erpe-Mere werkten speciaal voor het molenfeest een houten bouwpakket uit waarmee je je eigen Kruiskoutermolen maakt op schaal 1:43 (27 cm hoog). Er worden 100 bouwpakketten verkocht aan 15 euro per stuk. Een buitenkans voor wie de jarige molen in huis wil, of voor wie houdt van knutselen. De bouwpakketten worden op 10 september verkocht aan de stand van de Raad van Toerisme. Wil je zeker zijn van je exemplaar, dan kan je zolang de voorraad strekt een Kruiskoutermolentje reserveren via toerisme@erpe-mere.be.
Gepassioneerde molenaars
Drie molenaars staan in voor het dagelijkse beheer en onderhoud van de molen. Daarnaast delen ze tijdens molen bezoeken graag hun passie en kennis. De molen bezoeken zijn gratis en kunnen worden aangevraagd via toerisme@erpe-mere.be. De eeuweling heeft de sprong naar de moderne tijd gemaakt, want je kan de molen virtueel bezoeken via een qr-code. Meer info op de website van Erpe-Mere.