De populatie everzwijnen in Vlaanderen groeit, in aantal en in geografische verspreiding. Door het veranderende klimaat en milde winters sterven er minder biggen, waardoor de populatie toeneemt. Dat zorgt ervoor dat het everzwijn ook in Brakel voorkomt. Begin dit jaar werden in Everbeek 2 everzwijnen gespot door jagers. In de provincie Henegouwen werden er al heel wat meer gespot en het is hierdoor niet onmogelijk dat er meer dieren richting Vlaamse Ardennen uitkomen.
Everzwijnen kunnen zich zeer goed aanpassen aan nieuwe situaties. In onze bossen dragen everzwijnen bij aan de biodiversiteit, zorgen ze voor bosverjonging en geven ze ons de kans om hen te spotten tijdens een wandeling. Toch zorgen ze ook voor veel problemen. Ze woelen tuinen en akkers om, scheuren vuilniszakken open en zijn een gevaar in het verkeer.
Schade vermijden
Vooreerst is het belangrijk om schade te vermijden. Je kan zelf een aantal acties nemen om de kans op schade door everzwijnen te verminderen, alhoewel schade nooit helemaal uit te sluiten is. Zo zitten composthopen en groenafval vol regenwormen en andere insecten, echte everzwijnmagneten dus. Als je je composthoop in de tuin goed afschermt, en geen groenafval in het bos achterlaat, is de buurt meteen een stuk onaantrekkelijker voor een everzwijn. Wil je je tuin volledig ontoegankelijk maken, dan kan je een elektrisch of vast everzwijnproof raster aanleggen.
Schade melden
Heb je toch schade door everzwijnen of heb je everzwijnen gezien? Meld dit dan zeker via het gemeentelijk meldpunt everzwijn. Schademeldingen bevatten belangrijke informatie om problemen aan te pakken. Zo geven meldingen aan waar de problemen het grootst zijn, en welk soort probleem het eerst aangepakt moet worden.
Opvolging van meldingen
Wat gebeurt er eigenlijk met alle schademeldingen? Het everzwijnenvraagstuk is complex: het is niet altijd duidelijk welke maatregel het best bij een situatie past. Daarom zijn er verschillende trajecten.
Voor regio’s waar everzwijnen nieuw zijn, zoals Brakel, zorgt het Agentschap voor Natuur en Bos voor actieve ondersteuning van de lokale betrokkenen en beheerders (gemeenten, jagers, natuurverenigingen, landbouw,…). Een team van experten helpt bij het opstarten van Regionaal Everzwijnbeheer (REBO). Dit team werkt aan een lokaal meldingsnetwerk (early warning) en ondersteuning van everzwijnbeheer op het terrein (rapid response). Het doel van zo’n meldingsnetwerk is informatie over everzwijnen (zichtmeldingen en eventuele schade) te bundelen en zo snel mogelijk aan lokale beheerders te bezorgen.
Voor overlast door everzwijnen in een aantal specifieke gevallen, zoals urbane zones, acute situaties of situaties waarop lokale beheerders onvoldoende of geen impact kunnen maken, stelt het Agentschap voor Natuur en Bos een team ter beschikking van Gemachtigde Faunabeheerders. Deze mensen kunnen actief tussenkomen in een moeilijke context, maar hebben ook ruime aandacht voor preventieve maatregelen en sensibilisering.
Ook de everzwijncoördinator volgt het everzwijnvraagstuk in de gemeenten mee op. Ze werkt als aanspreekpunt voor alle belanghebbenden en brengt de juiste personen met elkaar in contact. Zo kan men samen passende maatregelen uitwerken waar iedereen zich in kan vinden. Ze beheert ook de website www.everzwijnen.be, waarop alle zinvolle informatie over everzwijnen in Vlaanderen gebundeld is.
Wat bij grote overlast!
Uit het jagermilieu horen we dat deze dieren moeilijk te bejagen zijn. Een jager vertelde ons dat everzwijnen graag diep in de bossen vertoeven maar dat jagers op heel wat plaatsen geen toegang hebben tot deze bossen omdat deze tot de natuurbeweging behoren. Hebben everzwijnen nog wel plaats in het zeer dichtbevolkte Vlaanderen!