René De Turck (91) viert tachtig jaar Bevrijding met inhuldiging Vrijheidsboom. Over straatterreur kort na de Bevrijding, wordt niet gesproken

Overboelare/ Geraardsbergen. Tachtig jaar geleden werd Geraardsbergen bevrijd. Dat werd op zaterdag 7 september herdacht door een tentoonstelling ‘Vrijheid in beeld’ door plaatselijke kunstenaars in de kerk van Overboelare. Ook werd op het Vrijheidsplein te Overboelare ‘De Vrijheidsboom in bloemen’ officieel door René De Turck (91) ingehuldigd. Ook trok er de ganse dag een konvooi met legerwagens door Geraardsbergen. Deze avond volgt er een volksfeest. Over de straatterreur wordt zedig gezwegen.

Tachtig jaar geleden werd Geraardsbergen bevrijd. De geallieerden rukten vanuit Lessen op. Begin september 1944 trokken duizenden Duitse soldaten door Geraardsbergen. Op 3 september was Geraardsbergen zo goed als vrij van de bezetter. In de voormiddag van 3 september 1944 kwamen de eerste Britse verkenners de Markt opgereden. De vooroorlogse burgemeester De Nauw had intussen zijn ambt weer opgenomen.

Pas op 7 september trokken Britse pantsereenheden door het centrum. Tot dan bleef de stad in handen van het verzet. Enkele dagen voordien had het verzet in de buurt van Ophasselt honderd Duitsers krijgsgevangen genomen, waaronder twee officieren. Er werd eveneens beslag gelegd op een belangrijke buit aan wapens en munitie. ‘De euforie was zeer groot toen de Duitsers wegtrokken’, getuigt René De Turck (91), de oudste inwoner van Overboelare.

Straatterreur
In de dagen die volgden na de Bevrijding kwam de straatterreur op gang. Wie met de Duitsers had meegedaan, werd door verzetslieden op een niet zo zachtzinnige manier weggeleid naar het atheneumgebouw in de Buizemontstraat, waar een geïmproviseerde gevangenis werd ingericht. Sommigen verzeilden in een gevangenislokaaltje onder het stadhuis, waar ze brutaal werden aangepakt.

De inboedel van de collaborateurs werd kort en klein geslagen en belandde nadien op straat, waarna wat overbleef in brand werd gestoken. Maar eerst werden de meest waardevolle stukken meegegraaid. Zo’n vijftigtal woningen werden geplunderd en in brand gestoken. Vrouwen die van collaboratie werden verdacht, werden op de Markt onder het oog van een joelende massa kaalgeschoren.

De rechtstaat was die dagen ver weg en de willekeur maakte zich meester van straatbendes. Persoonlijke afrekeningen waren niet uit de lucht. Het duurde een hele poos vooraleer de officiële rechtspraak het van de straatbendes had overgenomen. Verschillende mensen, waaronder oorlogsburgemeester Alfons van Liefferinge, werden nadien veroordeeld. Over deze zwarte bladzijden kort na de Bevrijding, wordt niet gesproken.

Festiviteiten
Aangezien Overboelare als eerste deelgemeente van Geraardsbergen werd bevrijd, werden daar de festiviteiten geconcentreerd. Een tentoonstelling ‘Vrijheid in beeld’, bracht werk van plaatselijke kunstenaars in de kerk van Overboelare over het thema ‘vrijheid’ in beeld. De tentoonstelling is tot 14 september te bezichtigen. Rond de middag werd ‘de Vrijheidsboom met bloemen’ officieel door de oudste inwoner van Overboelare – René De Turck officieel geopend. Kort na de middag vertrok een konvooi van legerwagens van het Bruggenhuis te Overboelare. Het konvooi trekt door de deelgemeenten van Geraardsbergen en zal rond 19.00 uur op de Markt van Geraardsbergen aankomen, waarna een volksfeest zal losbarsten.

Julien Borremans