Op zondagmiddag 22 september 2024 serveren de streekgenoten Sven Vermassen uit Heurne en Dries Deleenheer uit Zegelsem een 3 tal orgelconcertjes in de kerken van Roborst, Dikkele en Nederzwalm. De VZW Vrienden van de Zwalmse dorpen zorgt voor de organisatorische ondersteuning in de vorm van het inrichten van een fietsroute tussen de 3 kerken en achteraf in een hapje en drankje in de tuin van de pastorij van Nederzwalm.
Wij zijn in de gelegenheid gesteld enkele vragen te stellen aan de organist Dries Deleenheer en aan de secretaris van de VZW Frans Roest, over het hoe en waarom van deze concerten.
Waarom hebben jullie dit initiatief in gang gestoken ?
Dries: ”Zwalm beschikt over een zeer gevarieerd en waardevol orgelpatrimonium dat veel te weinig gekend is. Muziek en orgel bespelen is een passie voor mij. Ik speel al sinds mijn 20e jaar orgel. Toen ik in contact kwam met de VZW Vrienden van de Zwalmse dorpen, een vereniging die onder andere opkomt voor het behoud en bescherming van het lokale erfgoed, kwamen wij in onderling overleg met het idee een kerkorgelconcertenreeks te organiseren.”
“Wij willen met dit concertprogramma enerzijds aandacht vragen voor de Zwalmse kerkorgels bij de beleidmakers en anderzijds willen Sven Vermassen en ik graag de orgelmuziekliefhebbers uit Vlaanderen kennis laten met maken met 3 van de bespeelbare orgels uit dit diverse Zwalmse orgelpatrimonium.”
Frans vult het bovenstaande aan door op te merken “dat de kerkorgels uit het verleden behoren tot het lokale erfgoed en dat het goed is dat periodiek ook bij de staat van dit erfgoed wordt stilgestaan. Ook vind ik het belangrijk dat in onze eigen kerken nog eens genoten kan worden van een gevarieerd orgelmuziekprogramma. De VZW heeft dan ook graag zijn medewerking aan dit project verleend. “
Dries: “Ook Sven Vermassen, organist en deeltijds actief bij een orgelbouwer, heeft onmiddellijk mee zijn schouders onder dit project gezet. Sven is een echte kenner van de orgels in de Vlaamse Ardennen en heeft daarover een prachtige website gemaakt. Dankzij zijn kennis kon hij de bespeelbaarheid van de 3 instrumenten makkelijk nagaan.”
Waarom hebben jullie voor de kerken van Roborst, Dikkele en Nederzwalm gekozen?
Dries: “De orgels in deze kerken stammen uit de 19e eeuw, maar zijn van de hand van 3 verschillende en bekwame orgelbouwers. Het orgel in de St. Denijskerk in Roborst is een Van Peteghem-orgel (1828). Een voorbeeld van een fraai eenvoudig dorpsorgel in de 19e Eeuwse post-rococostijl. In de St. Pieterbandenkerk van Dikkele wordt het recent gerestaureerde en zeer goed bespeelbare orgel van de hand van orgelbouwer Vereecken (1870) bespeeld. Het is voorzien van prachtig pijpwerk en een heel mooie orgelkast. Het stamt uit de periode van de classistische romantiek.” De Allerheiligenkerk van Nederzwalm tenslotte beschikt dan weer over een Haelvoetorgel (1855). Het enige nog bestaande instrument van deze bouwer.”
Frans bevestigt met enthousiasme de keuze voor het orgel in Dikkele: “ik ben kort geleden nog tijdens de Dolle Dikkelse Dagen naar de doofstomme film van Charlie Chaplin gaan kijken. De film werd life begeleid door een Nederlandse organist. Het was fascinerend om naar de film te kijken en te kunnen luisteren naar het breed scala van toepasselijke geimproviseerde orgelmuziek.”
Waaruit bestaat het muziekprogramma?
Dries: “Wij proberen het publiek zo goed mogelijk kennis laten maken met de rijkdom van de klanken van deze drie orgels, dat was het uitgangspunt voor de keuze van de composities. De klankkleur van een orgel wordt bepaald door de registers en door de kwaliteit van de pijpen, het houtwerk en de klaviatuur. Wij brengen muziek van onder andere Händel, Sorge, Zipoli, Cabaniles, Fiocco, het von Soldt-manuscript en uiteraard Bach. Wij brengen een gevarieerd programma met speelse, ingetogen, majestueuze, rustige en uptempo stukken. En wij gaan zelfs de blues en jazz toer op, een experiment voor de organisten zelf! Een uniek orgelpatrimonium vraagt immers om een uniek muzikaal programma”.
Mogelijkheid tot fietstocht tussen de 3 locaties
Frans: “Aangezien de kerken verspreid liggen op het grondgebied van Zwalm biedt de VZW de mogelijkheid de afstand tussen de 3 kerken onder begeleiding met de fiets af te leggen. Uiteraard zijn de kerken ook bereikbaar met de auto.”
Drankje en hapje na afloop.
Frans merkt nog op dat na afloop in de tuin van de vroegere pastorij van de kerk van Nederzwalm, hapjes en drankjes verkrijgbaar zijn. Het eerste drankje wordt je gratis aangeboden door De Vrienden Van De Zwalmse dorpen VZW. Voor bijkomende inlichtingen en om in te schrijven verwijzen we naar de website www.vriendenvandezwalmsedorpen.be.
