Jongeren en waarom ze nog steeds politiek geëngageerd zijn
In het landelijke Zwalm, waar het rustige plattelandsleven vaak de overhand lijkt te hebben, zijn jongeren toch opvallend actief in de politiek. Maar waarom steken jongeren hier zoveel tijd in? Ondanks de kleinschaligheid van de gemeente voelen zij een sterke drang om deel te nemen aan het politieke en maatschappelijke debat heb ik begrepen uit hun antwoorden. Deze betrokkenheid komt voort uit een combinatie van zorgen over mondiale thema’s zoals klimaatverandering, en de directe impact die lokale beslissingen op hun leven hebben.
Zo zeggen Kobe Audenaert, Margaux Broekaert en Christophe De Bruyne van VoorZwalm, mij het volgende :
“Je kan als jongere opkomen voor het klimaat in betogingen, maar wat haalt dat uit? Je laat je mening of frustratie horen, maar daarmee kom je niet met oplossingen. In de politiek kan je je stem duidelijk laten horen als kiezer en als kandidaat op een lijst. Als je verandering wil, dan moeten we met geëngageerde jongeren net die thema’s als klimaat en veiligheid bij de prioriteiten zetten op de politieke agenda. Ook onderwijs is cruciaal. Alles begint daar. Het bepaalt het pad dat we later willen bewandelen, zorgt voor sociaal contact en maakt onze persoonlijkheid mee tot wie we vandaag zijn. Elk kind moet gelijke kansen krijgen. Pesten is niet meer van deze tijd. Mentale problemen… Daar moeten we aandacht aan besteden!”
En Bruno Tuybens staat erop om dit toe te voegen over hun engagement :
Onze drie jongerenkandidaten, die ook zelf voor het eerst aan deze verkiezingen gaan deelnemen, zijn op een bij-zon-de-re wijze in de weer. Niet alleen spreken ze alle andere jonge ‘first-voters’ aan om zeker te gaan stemmen, ook overtuigen ze alle andere kiezers voor een jongerenaanwezigheid in de gemeenteraad. En gelijk hebben ze: de stem van de jongeren klinkt onvoldoende luid, en dat is een bestuurlijk gemis.
Opvallend is dat ze alle drie bijzonder actief deelnemen aan de huisbezoeken (we hebben al flyers moeten bijbestellen voor elk van hen) en getuigen zeer praatvaardig van de bekwaamheid van de lijst waartoe ze behoren. Twee van de drie dynamische jongerenkandidaten studeren nog (journalistiek en criminologie), de andere staat als chef-kok met de beide voeten in het beroepsleven. Ook hier hebben we het geluk om een goede mix te vinden als vertegenwoordiging van deze jongerendoelgroep.
Maar één ding hebben ze alle drie gemeen: de dynamische vaste wil om te slagen!
Wat drijft jongeren ?
Jongeren voelen de behoefte om hun stem te laten horen, vooral omdat ze op lokaal niveau directe veranderingen kunnen zien. Thema’s zoals de bescherming van de natuur, de toekomst van landbouw, mobiliteit en lokale werkgelegenheid staan hoog op de agenda. In een regio die sterk afhankelijk is van de natuur, vinden veel jongeren duurzaamheid en klimaatverandering essentiële kwesties.
Daarnaast speelt de vraag naar sociale rechtvaardigheid een grote rol. Ook al is Zwalm een kleine gemeente, jongeren zien de invloed van bredere maatschappelijke veranderingen op hun directe omgeving. Ze willen bijvoorbeeld dat iedereen, ongeacht afkomst of sociale achtergrond, gelijke kansen krijgt in het onderwijs en op de arbeidsmarkt.
Voor de lijst Open VLD Samen Sterk behoren ook de eerste twee op de lijst eigenlijk tot de jongeren. Matthijs Verschraegen (29) en Angelique de Clercq (32) zijn zelf weliswaar reeds beslagen in het politieke gebeuren en dus heb ik het eerder op jo,nge mensen die voor de eerste keer hus stappen zetten in de politiek.
Jill De Visscher (27), doctoraatsstudente aan UGent zegt me : “Ik heb vanuit mijn professionele omgeving een stevige basis in ecologische en duurzame ontwikkeling. Ook hecht ik veel belang aan dierenwelzijn. Samen met het team wil ik bouwen aan een groene en leefbare gemeente. Mijn eerste stappen zal ik dan ook rond die thema’s doen”.
Bridget Broekaert (22), Bridget is actief als zelfstandig kapster en heeft een grote passie voor de voetbalsport, zo was ze profvoetbalster bij Anderlecht en bij Leuven. Zij zet haar eerste stappen om ook voor de zelfstandigen in de gemeente een stem te zijn.
Lijsttrekker Matthijs Verschraegen (29) is terecht fier op het jeugdig enthousiasme op zijn lijst. “Ik ben als aanvoerder van dit bijzonder sterke team fier op onze verjongde lijst die multidisciplinair aan de slag gaat met de verschillende thema’s en uitdagingen binnen onze gemeente”.
en verder, “Jongeren zijn steeds meer geïnteresseerd in politiek omdat ze een sterke motivatie voelen om een positieve bijdrage te leveren aan de maatschappij. Ze willen hun hulpvaardigheid inzetten om problemen zoals ongelijkheid en klimaatverandering aan te pakken. Dienstbaarheid speelt een belangrijke rol, want ze streven ernaar om via politieke betrokkenheid anderen te helpen en de samenleving te verbeteren. Door actief deel te nemen, dragen ze de liberale gedachte uit, waarbij individuele vrijheid en verantwoordelijkheid centraal staan. Politiek geeft hen de kans om idealen om te zetten in concrete acties die verandering teweegbrengen”.
Ibe Reynaert, Zwalm Aan Zet heeft eveneens een duidelijke mening :
“Als jongere wil ik me graag inzetten voor de politiek omdat ik het gevoel heb dat onze generatie te maken krijgt met de grootste uitdagingen van onze tijd, zoals klimaatverandering en sociale ongelijkheid. Door actief te worden in de politiek, heb ik het gevoel dat ik echt een verschil kan maken, terwijl andere vormen van sociale betrokkenheid soms minder direct invloed lijken te hebben op besluitvorming. Voor mij is het belangrijk dat onze stem gehoord wordt in de toekomst van de politiek. We zijn degenen die met de gevolgen van huidige beslissingen moeten leven, en daarom trekken thema’s als milieu, onderwijs en gelijke kansen ons het meest aan. We willen verandering zien, en die begint vaak bij onszelf. Sociale media en technologie spelen een enorme rol in hoe we ons informeren en mobiliseren. Het geeft ons een platform om snel ideeën te delen en een grotere groep mensen te bereiken, wat soms een krachtigere manier is dan binnen traditionele politieke structuren. Ik zou willen dat de politiek een afspiegeling is van de samenleving, met ruimte voor iedereen. Familie, vrienden en school kunnen onze politieke keuzes sterk beïnvloeden, maar we zijn ook erg op zoek naar onze eigen weg en mening. Wat mij uiteindelijk drijft, is de hoop dat we een wereld kunnen creëren waarin iedereen een eerlijke kans krijgt. Ik wil serieus genomen worden, en dat kan alleen als we onze stem blijven laten horen, zowel binnen als buiten de politiek”.
Sociale media en technologie: katalysatoren van betrokkenheid
In Zwalm, net als elders, spelen sociale media een belangrijke rol in de politieke betrokkenheid van jongeren. Platforms zoals Instagram en Facebook fungeren als kanalen om lokale kwesties te delen en snel informatie te verspreiden. Via sociale media kunnen jongeren hun zorgen direct uiten en organiseren ze acties zoals protesten of bewustmakingscampagnes.
Technologie maakt het mogelijk om snel in contact te komen met gelijkgestemden en vergemakkelijkt de communicatie met lokale politici. Het geeft jongeren het gevoel dat ze, zelfs in een kleine gemeente als Zwalm, impact kunnen hebben op bredere debatten, van klimaatbeleid tot gendergelijkheid.
Jasmine De Visscher, Zwalm Aan Zet :
“Sociale media en technologie stellen me in staat om informatie te delen, mensen te mobiliseren en mijn ideeën te verspreiden, wat mijn motivatie om actief te zijn versterkt”.
en ook “Jongeren hopen door hun politieke betrokkenheid een rechtvaardigere, inclusieve en duurzame toekomst te creëren, waarin hun stemmen en ideeën serieus worden genomen”.
Het belang van representatie en diversiteit
Jongeren in Zwalm willen zichzelf gerepresenteerd zien in de politieke arena. Ze vinden het belangrijk dat hun mening serieus genomen wordt en dat hun ideeën vertegenwoordigd worden door politici die begrijpen wat hen beweegt. Er is een groeiende wens voor meer diversiteit binnen de lokale politiek. De aanwezigheid van jonge, frisse gezichten kan volgens hen helpen om een meer inclusieve en vooruitstrevende politiek te bevorderen.
Invloed van familie, vrienden en school
De politieke keuzes van jongeren in Zwalm worden vaak beïnvloed door hun directe omgeving. Familie en vrienden spelen een belangrijke rol in hun politieke bewustzijn. Daarnaast zijn lokale scholen cruciaal in het vormen van kritische geesten. Jongeren geven aan dat ze vaak door hun leraren en medeleerlingen worden geïnspireerd om zich actief te engageren in maatschappelijke kwesties.
Leyla Defrancq : “We zitten in een cultuur waar jongeren mondiger zijn dan vroeger. Opkomen voor eigen mening wordt niet meer gezien als rebelleren. Dit maakt dat jongeren die geboren zijn in een bepaald politiek gezinde familie niet perse volgen. Uiteraard zijn er omgevingsfactoren die mensen in een bepaalde richting duwen, maar de jongere staat meer stil bij wat hij/zij nu eigenlijk zelf belangrijk vindt. Programma’s zoals ‘eerste keus’ bewijzen dit. ”
Activisme buiten de traditionele structuren
Hoewel jongeren in Zwalm zich soms actief inzetten binnen traditionele politieke structuren zoals jeugdafdelingen van partijen, kiezen velen ook voor activisme buiten deze kaders. Ze nemen deel aan burgerinitiatieven en organiseren acties die zich richten op concrete problemen in hun leefomgeving. Dit activisme biedt een gevoel van directe invloed en vaak een sneller resultaat dan het werken binnen politieke instellingen.
Leyla Defrancq : “Ik merk op dat veel mensen die actief zijn binnen de politiek, zich reeds inzetten op andere vlakken ook. We spreken dus niet over ‘in plaats van’, maar over ‘in combinatie met’. Het ‘willen engageren’ is een duidelijk aanwezige eigenschap”.
Voelen jongeren zich gehoord?
Veel jongeren in Zwalm geven aan dat ze zich niet altijd gehoord voelen door de bestaande politieke instellingen. Lokale politieke beslissingen worden vaak genomen zonder rekening te houden met hun stem, wat kan leiden tot frustratie. Toch zien ze hun betrokkenheid als een lange-termijnproces en blijven ze hopen op meer inspraak. Door zich politiek te engageren, hopen ze dat hun stem uiteindelijk serieus genomen wordt en dat ze hun gemeenschap in een positieve richting kunnen sturen.
Wat willen jongeren bereiken?
Jongeren in Zwalm hopen door hun politieke betrokkenheid een duurzamere, inclusievere en rechtvaardigere samenleving te creëren. Ze zijn vastberaden om hun gemeente veerkrachtiger te maken in het licht van de uitdagingen die de toekomst met zich meebrengt, zoals klimaatverandering en economische onzekerheid. Hun inzet voor zowel lokale als mondiale thema’s toont dat zij de drijvende kracht kunnen zijn achter een vernieuwde politieke cultuur in Zwalm.
En nog Leyla, : “Er valt op twee niveaus iets te bereiken. Enerzijds zet je je in om de stem te zijn van de jongeren. Je wil de belangen verdedigen en bijdragen aan een maatschappij waar ook de jongere gehoord wordt. Anderzijds is het een enorme meerwaarde op vlak van zelfontwikkeling. In de afgelopen maanden kon ik enorm veel bijleren. De politiek zorgt ervoor dat we onszelf kunnen uitdagen op onder andere cognitief, schriftelijk, sociaal, administratief en verbaal vlak”.
Ik sprak er een aantal en mijn eerste indruk was het grote enthousiasme waarmee ze zich in “de politiek” storten.
Benieuwd in elk geval of hun enthousiasme zich ook vertaalt in stemmenwinst.