Geraardsbergen. Op zondag 16 maart maakte minister van Defensie Theo Francken (N-VA) bekend dat de nieuwe kazerne niet in Geraardsbergen, maar in Ursel zal worden gebouwd. Het stadsbestuur van Geraardsbergen moest dit via de pers vernemen, wat leidde tot grote verslagenheid. Toch blijft het bestuur zich inzetten voor de verbetering van de socio-economische situatie van Geraardsbergen en de Denderstreek.
De teleurstelling binnen het stadsbestuur is groot. Francken vond het zelfs niet nodig om burgemeester Fernand Van Trimpont vooraf op de hoogte te brengen. Het stadsbestuur had gehoopt dat het kazerneproject een sterke economische boost zou geven aan Geraardsbergen, een regio die kampt met lage werkgelegenheidscijfers. De komst van een kazerne werd gezien als een cruciale hefboom voor de economische ontwikkeling van de Denderstreek en had een van de grootste werkgevers in de regio kunnen worden.
Politiek geurtje
Toch moet het stadsbestuur de bui hebben voelen hangen. Er werd nooit werk gemaakt van een concrete invulling van het project. In 2023 besliste toenmalig Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) dat Schendelbeke niet in aanmerking kwam als locatie en dat het planningsproces en alternatievenonderzoek niet zouden worden opgestart. Dit weekend gaf Francken het dossier een genadeschot.
Het kazernedossier heeft ook een kwalijk politiek geurtje. Volgens de VRT was er binnen militaire kringen van bij het begin een voorkeur voor Ursel (Aalter) vanwege de reeds bestaande militaire infrastructuur. Toch werd er volgens de VRT achter de schermen druk uitgeoefend door voormalig premier Alexander De Croo (Open VLD) om de kazerne in Geraardsbergen te vestigen, ook om electorale redenen.
Francken koos uiteindelijk voor een militaire logica boven lokale economische voordelen of politieke druk van Open VLD. Voor Zuhal Demir was het altijd al duidelijk dat de ruimtelijke impact het lokale niveau overstijgt.
Daarnaast speelde de onvrede onder inwoners van Schendelbeke, Smeerebbe-Vloerzegem en Idegem een belangrijke rol. Veel grondeigenaars weigerden hun grond te verkopen, waardoor Francken inzag dat hij op korte termijn nooit voldoende ruimte zou kunnen verwerven voor de bouw van een kazerne.
De politieke impact van het dossier is evenmin te onderschatten. De burgerbeweging Uitgesproken Politiek (UP) wist de onvrede over het project te vertalen naar een klinkende verkiezingsoverwinning, waarmee ze vijf zetels in de gemeenteraad veroverde.
Gebrek aan Transparantie
Naast de teleurstelling moet het stadsbestuur de hand in eigen boezem steken. De communicatie en aanpak van het dossier lieten te wensen over. Terwijl de kandidatuur van Geraardsbergen voor het Kwartier van de Toekomst reeds op 24 februari 2022 werd ondertekend door burgemeester Guido De Padt, algemeen directeur Veerle Allaert en voorzitter van SOLVA Fernand Van Trimpont, werd het ingediende dossier pas op 14 maart 2022 ter goedkeuring aan het College van Burgemeester en Schepenen van Geraardsbergen voorgelegd.
De gemeenteraad, het democratische beslissingsorgaan, werd buitenspel gezet. Pas op 15 maart 2022 werden gemeenteraadsleden last-minute uitgenodigd voor een dringende informatievergadering met SOLVA, die de dag erna plaatsvond. Op dat moment stond het persbericht over de kandidatuurstelling al online op de website van de stad.
Voor een project met zulke ingrijpende gevolgen was er geen tijd voor een volksraadpleging. De ballon liep leeg nog voor hij opgeblazen was.
De Blik op de Toekomst
Ondanks deze tegenslag wil het stadsbestuur niet bij de pakken blijven zitten. Het blijft zich inzetten voor de socio-economische versterking van Geraardsbergen en de Denderstreek. “Vorig ja ar werkten we samen met andere steden en gemeenten aan een memorandum voor de Denderstreek. Dit plan bevat de belangrijkste uitdagingen en actiepunten voor de versterking van onze regio en biedt een grondig onderbouwde basis voor verdere ontwikkelingen,” aldus burgemeester Fernand Van Trimpont.
Bovendien heeft Vlaams minister-president Matthias Diependaele (N-VA) aangekondigd dat Vlaanderen zes miljoen euro vrijmaakt als eerste impuls voor de regio. Lokale besturen kunnen projecten indienen om in aanmerking te komen voor financiering.
Julien Borremans