Interview – Heidi Schuddinck zal tijdens de komende verkiezingen op de 14de plaats van de Vlaamse lijst opkomen. Dieter Everaert staat federaal op de 19de plaats. De Beiaard had een gesprek over de toekomst en blikte terug op het recente verleden.
“Kom een kwartiertje later want ik werk eerst nog een interview af met een buitenlandse student.” Heidi Schuddinck zwaait om 20u15 de deur open. Ze heeft een zware week achter de rug. Elke avond vergaderen kruipt niet in de koude kleren. Aan de lange rustieke boerentafel zit Dieter Everaert, blijkbaar nog fris en monter. Het bruiswater komt uit de herbruikbare fles.
Spontaan beginnen de groene protagonisten aan een interactieve babbel. Het komende anderhalf uur vliegt voorbij. Het valt op hoe complementair deze beide politici zijn. Ze steunen tijdens het gesprek op mekaars inzichten en vormen nèt daardoor samen een sterk onderbouwde visie op vlak van ecologie, samenleving… en economie.
DB: Vertel eens over jullie plannen voor de komende verkiezingen? (Heidi Schuddink staat op de Vlaamse lijst, Dieter op de federale.)
HS : Strategisch is die veertiende plaats op de Vlaamse lijst niet. Het is mijn keuze om van daar de lijsttrekker Björn Rzoska volop te steunen. Ik steek niet weg dat ik droom van een groen kabinet.
DE : Ik droom ook van een groene regering. Kijk wat er allemaal gebeurt op het vlak van landbouw. Nu zien we kapitaalvernietiging in onze landbouw. De schaalvergroting maakt het ecologische systeem kapot. Ik heb evenmin een verkiesbare plaats, maar ik steun de kopman, Stefaan Van Hecke (uit Merelbeke), een gedreven jurist. Hij durft met onderwerpen komen, zoals justitie, die ruimer gaan dan ‘groen’.
HS : Een thema dat vandaag sterk leeft is de duurzaamheid…
DE : … Schauvlieghe schoof de kleine boeren, die de ecologie genegen zijn, aan de kant als keuterboeren. Economisch lijkt schaalvergroting zinvol, maar als je alle kosten doorrekent blijft er voor de boer niet veel meer over. Dua*, die heeft ooit wel een sanering doorgevoerd, bij varkensboeren. De veestapel werd afgebouwd, boeren konden zonder schulden op pensioen gaan. Eigenlijk heeft Vlaanderen al veel in handen, maar met 4 ministers overeenkomen is geen evidentie.
(* Vera Dua: nu voorzitster van de Bond Beter Leefmilieu, vroeger politica voor Groen / Agalev – Wiki.)
HS : Landbouw in Belgi ë is een conservatief gegeven. Ook op andere vlakken moet kleur bekend worden. CD&V durft bijvoorbeeld geen kleur bekennen. Zo krijg je geen verandering.
DE : Dat zag je ook bij de gemeenteraadsverkiezing, ze durven geen keuzes maken. Zo ook met de windturbine in Zottegem. Er is ruimte voorzien, op de KMO zone in Grotenberge, maar dat sleept al 12 jaar aan. Eigenlijk is de lokale weerstand beperkt,… ‘de wind is gekeerd’. Vandaag zien veel mensen het voordeel.
HS : Met een coöperatief gegeven moet de plaatsing van een windmolen lukken. Het is duurzaam èn het kan iets opbrengen.
DE : In andere steden lukt dat door samen te werken met installateurs van zonnepanelen, burgers worden dan aandeelhouder.
HS : Zie de mobiliteit, we betalen ons blauw aan openbaar vervoer. Als autorijden makkelijker blijft, gaat niets veranderen. Zelfs de files maken geen verschil.
DB : Doel je op het socialistische gratis-verhaal?
HS : Nee,… niet gratis, wel anders, het moet ‘anders’. Het is niet logisch dat vliegen zo goedkoop is en reizen met de trein zoveel duurder. Mensen worden zich pas bewust van problemen wanneer ze er mee geconfronteerd worden, bijvoorbeeld watertekort naar aanleiding van droogte. Er is bijvoorbeeld ook veel vraag naar autodelen in Zottegem.
DE : Eeklo is op dat vlak vergelijkbaar met Zottegem. Daar heb je al deelwagens. Dat werkt goed. Is het nodig om een auto te bekostigen als je die enkel gebruikt om één keer per week naar de winkel te gaan? Er zijn nog meer manieren om een auto te delen. Er kan ook een economisch win-model achter zitten, zodat het rendabel wordt. Mensen kopen dan een dienst in plaats van een wagen.
DB : Wat denken jullie van woonvormen zoals: ‘samen rond een woonerf’?
DE : Er is nog veel weerstand tegen die woonvormen. Eigenlijk zouden verschillende partijen daarin partners moeten zijn. Bij Groen zit dat in het DNA. 50 jaar geleden werd alles gedeeld, mensen woonden samen. Dat idee is nog steeds haalbaar. Vandaag is dat de woonvorm die het verschil kan maken, binnen een moderne context. We halen inspiratie uit traditie, maar wij kijken vooruit. Verbondenheid komt pas als je dat in de hand neemt.
HS : Hier moet nog te veel aan de kar geduwd worden.
DE : Het moet gemakkelijker en goedkoper zijn om duurzame keuzes te maken. De inspanningen die we nu maken komen als een boemerang terug in de stijgende kosten. Denk aan waterzuivering. We hebben een grote veestapel nodig,… hier zitten we met mestoverschot, watertekort,… het varkensvlees is goedkoop,… maar de diensten die nodig zijn om ons milieu proper te houden beginnen zeer duur te worden,… èn het is zeer energie-intensief.
DE : Het is niet de vervuiler die betaalt, het zijn zijn kinderen.
Groen legt de lat hoog omdat het moet!
Terwijl Groen voorzitster Almaci pleit voor het verminderen van de CO ²-uitstoot met 55% tegen 2030, steken twee groene politici mee hun schouders onder het nationale ecologische project. De verminderde uitstoot van CO ² moet betaald worden door een taks op het gebruik van fossiele brandstoffen. Groenen zijn de feitelijke subsidies aan fossiele brandstoffen meer dan beu. Energie moet tegen 2030 voor 60% groen zijn en de effici ëntie moet tegelijk met 45% omhoog. De betonstop, die moet tegen dan 10.000 hectaren extra bos opleveren.
DB : Wat zijn jullie plannen voor de komende verkiezingen omtrent het groene project?
DE : Almaci vat het mooi samen. Dat is wetenschap. We weten dat hoe sneller we er aan beginnen, hoe meer kosten we later uitsparen. Geen enkele partij kan dat alleen. We moeten als partners samenwerken. We proberen dit verhaal te vertalen naar een lokaal niveau. Wat zijn de mogelijkheden voor Zottegem…
HS : Onze thema’s komen terug. Menselijker, eerlijker, gezonder.
DE : De stad heeft veel in handen. Landbouwgrond die niet meer gebruikt wordt kan terug ter beschikking komen van de maatschappij. Vandaag praat iedereen over voedselbossen, vroeger noemde dat permacultuur. Bossen slaan CO ² op in de bodem. Al die kleine initiatieven maken echt een verschil. We moeten zowel van bovenaf werken, er is geen wetgeving voor voedselbossen, maar ook van onderuit moeten we initiatief nemen. In Nederland moet bijvoorbeeld de boer aan de overheid doorgeven wat hij teelt. Ook een voedselbos is er vandaag een ‘reguliere’ vorm van landbouw.
HS : Mijn thema’s zijn welzijn en onderwijs. Daar moet ook heel wat veranderen. De geestelijke gezondheidszorg blijft problematisch. We staan aan kop op vlak van burn-outs. De gehandicaptenzorg is evenmin een mooi verhaal. De kinderkansarmoede neemt toe, eigenlijk neemt de armoedekloof toe. Eens een kind met taalachterstand in een kleuterklas binnen stapt, wordt het al moeilijk. Er gaat veel talent verloren. Dat los je op door in te zetten op ‘brugfiguren’, iemand die tussenkomt tussen ouders en school, tussen gezinnen en OCMW,… om mensen te helpen om over een drempel te stappen. Dat bevordert de sociale cohesie. Veel ouders kunnen geen schoolfactuur meer betalen. Dat is een straatje zonder einde. We bekijken dat niet paternalistisch, wat ons onderscheidt van andere partijen.
DB : Groen Zottegem was de afgelopen lokale verkiezingen de enige partij die een zetel won, maar de onderhandelingen leidden tot een discussie binnen de partij. Het maakte alvast duidelijk dat Groen Zottegem niet tot elke prijs aan het roer wil staan. Tegelijk mist de partij een kans om concreet het verschil te maken. Hoe zwaar heeft dat doorgewogen?
Gemeenteraadslid Schuddinck wil het hierover in principe niet meer hebben. Ze verwijst naar de communicaties die ze eerder al deed. “Allemaal goed en wel,… maar zonder antwoord mag ik niet terug op de redactie verschijnen,… opdracht van de hoofdredacteur. Hoe zat dat tussen jullie?”
HS : Dat was geen rel. We willen allebei Zottegem naar een hoger niveau tillen. We luisteren naar de argumenten van mekaar en het is onze sterkte dat we mekaar goed aanvullen. We doen pas voor de derde keer mee in Zottegem. We vinden ons in het groene idee. We kunnen van mening verschillen, maar bij ons vreet dat geen energie. We stappen samen over de brug en hebben geleerd dat we in Zottegem echt een alternatief zijn voor de progressieve kiezer.
DE : Ja, we mogen gerust van mening verschillen. Die afgelopen verkiezing is een schakel in een h éél lang verhaal. Ik ben zeer teleurgesteld in de onwil om binnen Zottegem een progressief beleid te voeren. We weigeren mee te gaan in opportunisme.
HS : Dat klopt. We wilden ons bewijzen, zaken in beweging zetten en in een coalitie stappen. We denken echt wel in termen van samenwerking, maar we zijn groen. We moeten niet mee doen om aan de macht te zijn, maar wel om het verschil te maken.
De echtgenoot van Heidi schuift ondertussen mee aan tafel met een bord pasta. Iedereen heeft een lange dag achter de rug. We nemen afscheid. De intensiteit van het gesprek zindert nog na terwijl ik naar mijn 20 jaar oude kleine Japannertje stap.
Ik bedenk waarom dit zo plezant is: interviewen als een excuus om met boeiende mensen, die geen vragen uit de weg gaan, in gesprek te gaan. Deze twee groene politici, die ook met mekaar in gesprek gaan, hebben alvast meer te vertellen dan louter slogans.
Sjarel Klak