De kans dat een werkonwillige werkloze gesanctioneerd wordt via een schorsing of afname van de uitkering is bijzonder klein in Vlaanderen, zo stelt Vlaams Parlementslid Ilse Malfroot (Vlaams Belang) vast op basis van door haar bij minister van Werk Hilde Crevits opgevraagde cijfers. In 2018 werden amper 657 werkonwillige werklozen voor een eerste maal gesanctioneerd via een gehele of gedeeltelijke schorsing van hun uitkering. In nauwelijks 35 gevallen verloor een werkloze uiteindelijk zijn recht op uitkering. Weinig indrukwekkende cijfers, volgens Ilse Malfroot, die de Vlaamse regering aanmaant kordater op te treden tegen uitkeringsfraude.
In 2018 werden in totaal 890 werklozen gesanctioneerd in hun werkloosheidsuitkering. In 657 gevallen ging het om een eerste sanctie (schorsing of vermindering uitkering gedurende 4 tot 10 weken), in 198 gevallen om een tweede sanctie (schorsing of vermindering uitkering gedurende 13 weken) en in 35 gevallen om een derde sanctie waarbij de uitkering werd afgenomen, eventueel na een verminderde uitkering van 26 weken. Dit zijn weinig indrukwekkende cijfers vergeleken met het totale gemiddelde aantal Vlaamse werklozen in 2018 dat 195.989 bedroeg (cijfers website VDAB).
Uit de cijfers blijkt overigens dat in bepaalde provincies beduidend meer wordt gesanctioneerd dan in andere. In de provincie Oost-Vlaanderen werden 305 (eerste, tweede of derde) sancties opgelegd, in Antwerpen 287, in Vlaams-Brabant 117, in West-Vlaanderen 109 en in Limburg amper 72. In Oost-Vlaanderen en Antwerpen werden dus meer dan vier keer zo vaak uitkeringen geschorst dan in Limburg. Zelfs rekening houdend met het lager aantal werklozen in Limburg is deze discrepantie opvallend. Ilse Malfroot vroeg ook cijfers op naar de nationaliteit van de geschorste werklozen in 2018. Daaruit blijkt dat een kwart (25%) van de voor het eerst geschorste werklozen niet de Belgische nationaliteit bezat.
Ilse Malfroot stelt vast dat het aantal opgelegde sancties — zeker het aantal afnames van uitkering — erg laag is: “Niemand gelooft dat er in heel Vlaanderen op een gans jaar slechts 35 werklozen uitkeringsfraude plegen. Nochtans is de schrapping van de uitkering in zo’n geval toch het enige mogelijke antwoord. Wie buiten zijn wil om werkloos is, moet uiteraard een behoorlijke uitkering ontvangen en alle hulp krijgen om werk te vinden. Maar wie niet bereid is inspanningen te leveren, mag niet de kans krijgen in de uitkeringshangmat te blijven liggen. De regering moet daarom duidelijk werk maken van een forser sanctioneringsbeleid.”