Van 26 juli tot en met 18 oktober 2020 slaan de drie beeldende kunstmusea aan de Leie – Museum van Deinze en de Leiestreek (mudel), Museum Dhondt-Dhaenens, in samenwerking met Sint-Martens-Latem, en Roger Raveel Museum – opnieuw de handen in elkaar voor de 7de editie van de Bi ënnale van de Schilderkunst intussen.
Helemaal in de Vlaamse Ardennen liggen de drie musea niet, ze schurken er wel tegenaan.
Onder de titel Binnenskamers – nog voor de corona-crisis gekozen – biedt de Bi ënnale de ideale gelegenheid om een ​​breed smaakpallet van moderne en hedendaagse schilderkunst uit binnen- en buitenland te ontdekken. Met historische figuren zoals Jean Brusselmans, Roger Raveel, Gust De Smet en Emile Claus tot hedendaagse kunstenaars zoals Jo ëlle Dubois, Chantal Akerman, Walid Raad, Bendt Eyckermans en Luc Tuymans, toont de Bi ënnale een unieke dwarsdoorsnede van het medium in al haar diversiteit.
Je mag inderdaad veel interieurs verwachten en veel leegte, opgevuld met hier en daar verwijzing naar de nieuwe (sociale media)verslaving.
Met de fiets een mooi parcours. Starten kan je best ofwel in MDD of het Roger Raveelmuseum.
Het Raveelmuseum geeft een in een nieuwe opstelling een meer open karakter. Je stapt niet meer binnen met een werk van Raveel maar met Jan Van Imschoot. In de jaren 2008-2010 werkte Van Imschoot aan een reeks interieurzichten die zich laten typeren door een beklemmende, dreigende atmosfeer. In de claustrofobische decors huist slechts de suggestie van een personage dat de scène reeds ontvlucht is.
Curator Melanie Deboutte kiest niet voor de meest toegankelijke kunstenaars. Met Jan Vercruysse en zijn letterlijk en figuurlijk impressionante Kamer III, begeeft ze zich naar een complex kunstenaar. Vercruysse beschrijft het kunstwerk als een “sterke aanwezigheid”, wat impliceert dat het zich slechts in flarden aan de toeschouwer ontsluit. Ook hier vind je geen betekenis op zich, het is een hermetische ruimte ontdaan van alle betekenis. Hij zoekt dan ook graag de grens op van de zinvolle betekenis.
Enigmatisch kan je ook de andere kunstenaars van deze tentoonstelling noemen, Lili Dujourie, Jean-Marc Bustamente, Narcisse Tordoir, Valerie Mannaerts en anderen.
Toch wil ik nog één vernoemen, Vedran Kopljar.
De totaalinstallatie van Vedran Kopljar — een reflectie op het ‘interieur’ van ons lichaam — slokt de toeschouwer volledig op en ontlokt een ervaring van beslotenheid die voor sommigen warm, voor anderen beklemmend aanvoelt.
Raveel zelf verdwijnt naar de ‘bij-ruimte’ en komt daar eigenlijk goed tot zijn recht met vroege werken uit de jaren ’50-60. Eenvoudige werken die getuigen van zijn talent. Hij introduceert het vierkant in de akkers, de tuin en het eenvoudig meubilair.
Naast hem staat Raoul De Keyser, eerder leerling van Raveel, en allebei spelen ze op dezelfde onderwerpen. Met grote aandacht voor het tactiele vertaalt hij de ‘gewone dingen’ in al hun onvolkomenheden — een voetbalveld, een oever langs de Leie, de boom in de tuin — tot abstracte doeken.
En hop, naar Mudel in Deinze, aan de oevers van de Leie. De Leie, steeds een inspiratiebron van vele kunstenaars. En die kan je ook terugvinden in Mudel, Emile claus, L éon De Smet en anderen.
Mudel gaat binnen het thema van deze editie op onderzoek naar de invloed van de maatschappij op ons interieur en hoe dit voor specifieke kunstenaars een inspiratiebron is. Het interieur als warm nest, het interieur dat een veilige haven hoort te zijn. Helaas zijn onze knusse woonvertrekken heden op verschillende vlakken door indringers bedreigd.
Bedreigd, ook door eigen inbreng via sociale media. Daar gaat Jo ëlle Dubois mee aan de slag. Bekeken worden is het nieuwe interieur. Posten van foto’s en filmpjes brengt intimiteit van vandaag mee, de verslaving aan het beeldscherm.
Het menselijke lichaam staat echter centraal. De situaties gaan vaak over intimiteit en seksualiteit. Dat ze fan is van Japanse prenten en manga mag voor een voormalige illustratrice niet verwonderen.
Het jonge geweld met Bendt Eyckermans en Sarah De Vos, Kristof Van Heeschvelde staan mooi tussen de vaste museumgasten van het huis. Eyckermans toont dat hij zijn klassiekers en de kunstgeschiedenis kent. Sarah De Vos en het ongrijpbare beeld, details, en afgewerkt met een transparante laag epoxy geven de werken een zekere mate van spiegelbeeld waardoor je eigen reflectie een rol gaat spelen.
Niets zeggen over de andere kunstenaars is best vervelend omdat het geheel in Mudel er best mag zijn, mooi uitgewerkt, jong en oud naast elkaar en elkaar versterkend.
En na een drankje aan de Leie, verder naar MDD (Museum Dhondt-Dhaenens).
Mooi ingekapseld tussen de statige villa’s van St Martens Latem, ligt het vooruitstrevende museum MDD.
MDD kiest duidelijk voor internationale profilering en lukt daar best in.
Maaike Schoorel zoekt tussen figuratief en abstractie haar weg om patronen te zoeken die er -misschien- zijn. Of niet. En bij een volgende aanblik is dat een andere indruk, vluchtig. Haar werk is ook te zien in de prachtige villa Van Wassenhove, ontworpen door Juliaan Lampens. De kapel van Kerselare is ook van zijn hand, maar dat terzijde.
Ook Marie-Fleur Lefebvre speelt met toevalligheden en die maken haar installaties onvoorspelbaar.
Verder Rik Wouters en Luc Tuymans. Uit de tentoongestelde werken kan je niet direct de betekenis halen. Dat is overigens ook zo voor vele getoonde werken.
Je voelt echter wel aanwezigheid, eventueel. Wat er gebeurt speelt zich niet af in het werk, maar de potentie is er wel. Of ook, hoe kijk je naar de deze werken?
Maar om het nog even over afwezigheid te hebben, ga ook kijken naar The Wunderkammer Residence – Hans Op de Beeck .
Een pikzwart mausoleum maakte hij van een voormalig baanrestaurant.
Later zal deze onder meer de bibliotheek van wijlen Jan Hoet huisvesten.
Het voormalige baanrestaurant is pikzwart geworden. Kunstenaar Hans Op de Beeck bezette de gevels met lange lappen roofing. ‘Ik wou van het gebouw een monolithische sculptuur maken zegt hij.
Drie verschillende gebouwen en drie verschillende invullingen, eigenzinnig maar alle drie rond hetzelfde thema, “binnenskamers”. Elke curator geeft een eigen invulling aan hun interieur, maar telkens overtuigend gebracht. Je zal niets gratis krijgen, elk ruimte moet je veroveren en enige achtergrond en kennis van de kunstgeschiedenis breng je best mee. Maar je krijgt er zoveel voor terug, het landschap van de Leie in een eigenzinnige vorm.
MUSEUM DHONDT-DHAENENS
Museumlaan 14, 9831 Deurle
dinsdag-zondag: 10u-17u
mardi-dimanche: 10h-17h
maandag/lundi: gesloten/ferm é
MUDEL
Lucien Matthyslaan 3-5, 9800 Deinze
dinsdag-zondag: 10u-17u
mardi-dimanche: 10h-17h
maandag/lundi: gesloten/ferm é
ROGER RAVEEL MUSEUM
Gildestraat 2-8, 9870 Machelen-Zulte
dinsdag-zondag: 11u-17u
mardi-dimanche: 11h-17h
maandag/lundi: gesloten/ferm é
www.rogerraveelmuseum.be