Beeld: Google Earth
Geraardsbergen. Groen Geraardsbergen pleit voor een woonbeleid gericht naar de behoeften van de inwoners en niet naar promotoren en projectontwikkelaars voor wie ‘verkopen’ prioritair is. ‘De Vlaamse Regering heeft (had?) de ambitie om vanaf 2040 het bebouwen van open ruimte niet meer toe te laten. De vraag is of men deze ambitie zal kunnen aanhouden. Open-VLD en N-VA zien dit niet meer als prioriteit’, aldus Patrick Franceus van Groen. ‘In Geraardsbergen blijft het aandeel bebouwde gronden alsmaar stijgen, alsof men hals over kop de nog resterende open ruimte wil volbouwen.’ De tekst hieronder is van Patrick Franceus.
Woonstudie
In kader van “de afbakening van het kleinstedelijk gebied Geraardsbergen” liet men een woonstudie uitvoeren.
In de woonstudie worden vier scenario’s bekeken.
In een eerste scenario kan er nog gebouwd worden buiten overstromingsgevoelige gebieden en op bereikbare plaatsen (nabijheid van station, verbinding via trage wegen naar het centrum). Rekening houdende met de leegstand en de lopende projecten is er aldus plaats voor 1.879 bijkomende woningen.
Het tweede scenario houdt rekening met groei in de stationsdorpen (centrum, Moerbeke, Schendelbeke, Idegem en Zandbergen), woonuitbreiding op Denderland shopping, Sint-Machariussite (Reepstraat-, de Unalsite en tussen het sas en de Grotestraat. Aldus is er ruimte voor 1.912 woonentiteiten.
In het derde scenario hanteert men een straal van 1km in plaats van de 500m die in scenario 2 wordt gebruikt. Zo is er plaats voor 1.925 woningen.
Voor het vierde scenario neemt men het derde scenario, verminderd met de minst haalbare projecten gelegen op strategische locaties of potentieplekken. Dit betekent een woonuitbreiding van 1.063 woningen.
Zelfs met dit minimale scenario voldoet men aan de toekomstige woonvraag.
Deze studie komt dan tot een aantal conclusies:
- Het aanbod van woningen overstijgt ruimschoots de vraag;
- De versnippering van de bebouwing gaat verder;
- De open ruimte wordt verder aangesneden;
- Niet alle ontwikkelingen liggen op goed bereikbare plaatsen;
- Omwille van de vergrijzing moet kernversterking en bereikbaarheid centraal staan;
- Zones in overstromingsgebied, zonder een goed voorzieningsniveau en met geen goed knooppuntwaarde moeten vermeden worden.
Hoger bouwen en verdichting in Geraardsbergen en zijn deelgemeenten
In opdracht van de stad werd door ‘BUUR’ een rapport opgesteld waarbij hoogbouw wordt toegelaten in strategische zones mits een toegevoegde waarde voor de omgeving.
Ook in de stationsdorpen (Moerbeke, Schendelbeke en Idegem) wordt beperkt hoger bouwen toegelaten indien een meerwaarde voor het dorp.
In Zandbergen, Ophasselt, Nederboelare, Goeferdinge, Overboelare en Viane wordt hoger bouwen beperkt toegelaten in strategische zones op voorwaarde dat dit een meerwaarde betekent voor het dorp.
Vaststellingen van Groen Geraardsbergen
Studies spreken elkaar tegen
De studie van BUUR houdt helemaal geen rekening met de vaststellingen vanuit de woonstudie.
Men houdt heel beperkt rekening met de aanwezige voorzieningen in de deelgemeenten, zoals nabijheid van dienstverlening (dokter, apotheek, geldopname), basiswinkelaanbod (bakker, slager, buurtwinkel).
Goeferdinge en Schendelbeke zijn dan ook typische slaapdorpen (monofunctioneel = enkel slapen) omwille van hun beperkt aanbod aan voorzieningen, waardoor de bevolking sterk auto-afhankelijk is.
Er is geen sociale visie bij het woonbeleid
Het woningaanbod moet rekening houden met de demografische evolutie en de gezinsstructuur. Hierbij denken we aan de vergrijzing van de bevolking (55% van de bevolking is ouder dan 40 jaar), de jonge gezinnen, de nieuw samengestelde gezinnen, eenoudergezinnen (10%) maar ook aan betaalbaarheid en eigendomsstatuut.
Groen Geraardsbergen stelt vast dat men bij de (recente) bouwprojecten vooral focust op de middenklasse en weinig op groepen met een laag inkomen. Er wordt weinig aandacht gegeven aan de stedelijke sociale ongelijkheid.
Er moet dan ook rekening mee gehouden worden met de personen/gezinnen die geen eigen woning kunnen verwerven.
Het bestuur van Geraardsbergen maakt het zich gemakkelijk door te stellen dat zij het sociaal objectief (= het te behalen sociale woningen) reeds bereikt hebben.
Bij grote bouwprojecten verschuilt men zich achter technische argumenten “het perceel is kleiner dan een halve hectare, het project voorziet geen verkaveling of groepswoningbouw met 10 of meer loten voor woningbouw en telt evenmin 50 of meer appartementen”. In deze gevallen moet er geen bescheiden woningaanbod gerealiseerd worden.
Ontharding is een must
Ten gevolge van de klimaatopwarming zullen we meer en meer geconfronteerd worden met stortbuien en onweders.
Groen Geraardsbergen dringt er dan bij het lokaal beleid ook op aan om nog slechts verharding toe te laten waar het niet anders. Er moet werk gemaakt worden van een absolute bouwstop in valleien, natuur- en overstromingsgevoelige gebieden.
Danny Baeten van Aquafin stelt: “Verstandig omgaan met hemelwater houdt in dat je zoveel mogelijk ter plaatse opvangt en buffert. De enige vereist is dat je regenwater voldoende ruimte biedt door de inrichting van de omgeving doordacht aan te pakken”.
In het uitbouwen van een visie inzake toekomstig woonbeleid en ruimtelijke orde is het aanpakken van de verharding een prioriteit.
Naar een kernenbeleid
Als er dan toch moet gezocht worden naar groeipotentieel dan moeten we ons richten naar de stationsdorpen. Hier moet er gewerkt worden aan verdichting (kleinere kavels/woningen) en op korte afstand van de zwaartepunten van de kern (o.a. school, dokter, apotheek, winkel). Het verzorgen van de kwaliteit van de trage wegen moet de verplaatsingsafstand verkleinen en het trappen en stappen stimuleren.
De vorige bouwmeester Leo Van Broeck hield een vurig pleidooi om bewoning in steden en dorpskernen te verdichten en ruimte in buitengebied terug te geven aan de natuur. In die woonkernen moeten mensen dan wel vinden wat ze nu op het platteland en buitengebieden zoeken: rust, groen, privacy, ruimte om te spelen voor kinderen.
Met aandacht voor de vergrijzing
We stellen een verouderingstrend vast. We gaan moeten inzetten op zorg en ondersteuning. Aangepaste woningen dicht bij ziekenhuis, woonzorgcentrum en dagverblijf moeten senioren langer in hun vertrouwde omgeving houden, eerder dan hen te verkassen in dure serviceflats.
Hier is het concept van kangoeroewoning zeker te overwegen. Een kangoeroewoning is een combinatie van twee (zelfstandige) woningen of wooneenheden onder één dak. Het komt voort uit de mantelzorg waarbij een familie, of vrienden, naast degene(n) willen wonen die zorgbehoevend is of zijn. Maar het kan ook het jonge gezin samen met senioren zijn, met oma en/of opa die mogelijk ook een rol vervullen bij de opvang of oppassen op de kleinkinderen en dieren, als babysit, of eventueel boodschappen doen en helpen bij wassen en strijken.
Inzicht verwerven in het ruimtelijk verdichtingspotentieel voor bebouwing en ruimtegebruik
Het is belangrijk dat het lokaal beleid een overzicht heeft van volgende relevante kerncijfers: woningen per ha, bebouwingsgraad, oppervlakte verharding, waterdoorlatende oppervlakte, oppervlakte ecologisch waardevol of beschermd groen. Dit moet gekoppeld worden aan een actief bruikbare leegstandinventaris.
Participatie
Bij de opstart van de dorpsraden stelde onze burgemeester dat de dorpsraden zouden betrokken worden bij elk project die zou opgestart worden op het grondgebied van hun gemeente.
Tot op heden merken we daar weinig van. Slechts weinig dorpsraden, om niet te zeggen geen, werden tot op heden betrokken bij de discussie rond bouwprojecten die zouden opgestart worden.
Groen Geraardsbergen pleit voor een toekomstvisie inzake wonen. Dit vanuit de noden die bij de bevolking leven. Zij zijn de eerste betrokkenen. De stad mag zich niet laten leiden door een vooraf bepaald patroon dat het nadenken over mogelijke oplossingen hypothekeert.