“Met een knipoog naar het boek van Roald Dahl wordt de GR Vlaamse Ardennen, op het grondgebied van gemeente Herzele, verrijkt met verrassende kunstwerken die inspelen op de beleving van het landschap. Dat kan een beeld zijn dat zich integreert in het landschap, maar evengoed iets heel anders. Vandaar ook de V van verrassing in de projectnaam GvR”, aldus schepen van cultuur Heidi Knop.
De GR-routes zijn langeafstandsroutes voor wandelaars, die dwars door ons land en door heel Europa lopen. Daarnaast zijn er ook streeklussen, zoals de streek-GR Vlaamse Ardennen. Om die mooie route in de kijker te zetten en om wandelaars wat leuke extra’s te bieden, werkt de dienst cultuur samen met vrijwilligers aan het project GvR Vlaamse Ardennen.
Het eerste kunstwerk langs de route werd onlangs afwerkt en is te bezichtigen in Sint-Lievens-Esse. De verdere uitwerking van het project loopt nog tot de zomer van dit jaar, waartegen ook alle andere kunstwerken volledig afgewerkt zullen zijn. Kunstwerken om nog jarenlang, al wandelend, van te genieten.
EEN BIJZONDER BEELD
Kunstenaar Jan De Maesschalck maakte een mooie muurschildering op basis van een foto uit 1910 van een 3de klas in de school van Steenhuize.
“Enkele jaren geleden stootte ik bij het leegmaken van het ouderlijk huis van mijn tante op een klasfoto van het jaar 1910. In het midden staat onderwijzeres en kloosterzuster Stefanie Cortebeek, mijn groottante”, begint kunstenaar Jan De Maesschalck. “Als kind heb ik mooie herinneringen aan de lange autoritten (Stekene – Steenhuize) met vader aan het stuur door het zacht heuvelende landschap van midden jaren zestig, op bezoek bij tante Stefanie. Toen ik de opdracht kreeg om mee te werken aan dit project was ik meteen enthousiast en kon ik niet anders dan de gevonden foto als basis gebruiken.”
“Een eerste versie schilderde ik in acryl op papier. Ik koos er puur intuïtief en op basis van hun vragende, strenge blik twaalf kinderen uit en schilderde hun portret frontaal rechtstaand op een rij. Tijdens het gedetailleerd en minutieus uitschilderen van hun gezichten overviel me de mijmering over hun onwetendheid van wat er hen in die 20e eeuw te wachten stond. Hoe overleefden ze twee wereldoorlogen, migreerden ze overzees naar betere oorden of bleven ze in hun streek van ‘La Flandre profonde’ waar ze het voorbestemde onderscheid ontdekten tussen arm en rijk. Om die vragen en dat tijdsverschil te visualiseren, kwam ik op het idee om hun kledij en figuur naar onder toe te laten wegvloeien in een wazig-egale achtergrond waarop ik hun 12 paar schoenen, precies daar waar ze ooit oorspronkelijk gedragen werden, ‘verlaten’ schilderde.”
INDRUK DIE BLIJFT NAZINDEREN
Het schilderij kan je niet onopgemerkt voorbijwandelen, wat zeker en vast te maken heeft met de wat bevreemdende sfeer die spreekt uit het beeld.
Dat deze kinderen hier leefden, maar in een vervlogen tijdperk, wordt in het schilderij nog meer voelbaar dan op de oorspronkelijke foto.
Het lijken wel geesten uit een ver, en toch ook weer niet heel ver, verleden. De foto werd niet heel lang voor de eerste wereldoorlog genomen en geen van deze kinderen kan nu nog in leven zijn.
Daarna volgde bovendien nog een wereldoorlog en de rest van de 20e eeuw die onze samenleving grondig veranderde.
Toch zouden het onze (over)grootouders kunnen zijn. Je kan moeilijk aan het beeld voorbijlopen zonder erbij stil te staan of zonder dat de indruk die het maakt blijft nazinderen.
Zo wordt het verleden dicht tegen het historische kader van het dorpsplein van Sint-Lievens-Esse, met nog veel elementen uit die tijd, niet alleen in gebouwen maar ook in gezichten aanwezig gebracht in het landschap.
Wil je de route zelf bewandelen en de muurschildering ontdekken? Bekijk en download de route hier!
De GvR Vlaamse Ardennen is een project van lokaal bestuur Herzele met de steun van LEADERVlaamse Ardennen – Oost-Vlaanderen, Vlaanderen en Europa.