Viane. Het kasteel Blondel de Beauregard in Viane staat al jaren te vervallen. Het brandde op 31 januari 2020 gedeeltelijk uit. De eigenaars stellen sinds geruime tijd het pand te koop. Volgens Simon Van de Casteele – adjunct-kabinetschef Onroerend Erfgoed en coördinator communicatie voor Minister Diependaele – worden er meerdere pistes gevolgd. ‘Mogelijks wordt het kasteel van Viane verkocht. Is dat niet het geval dan volgen er na 1 maart maatregelen. Dat kan uitdraaien op een gerechtelijke procedure.’
Volgens Simon Van de Casteele wordt het kasteel van Viane tegen 1 maart verkocht. ‘Wordt het pand dan toch niet verkocht, dan volgen maatregelen’, laat de coördinator communicatie voor Minister Diependaele aan onze redactie weten. ‘Uiteraard starten we met de zachte handhaving. We schrijven de eigenaars aan en wijzen op de onderhoudsplicht. Lukt dit niet dan gaan we over tot de harde handhaving en volgen we de 
daarvoor bestemde juridische procedure.’ Dat betekent Rechtbank van Eerste Aanleg.
Verkrotting en verval
Het kasteel van Viane staat al jaren te vervallen. Het is bouwkundig erfgoed. De Nederlandse eigenaars hadden plannen om er wooneenheden voor senioren van te maken. Maar ze kwamen nooit verder dan de restauratie van het dak en een deel van de gevel. Sindsdien staat het pand verder te verkommeren.
Tot overmaat van ramp werd het kasteel drie jaar geleden deels verwoest door een brand. ‘Gelukkig kon de rechtervleugel gevrijwaard blijven en zijn gelijkvloers en eerste verdieping, zolder en kapconstructie intact. Ook de kleine koepel van de kapel bleef bewaard, net als de muurschilderingen van de grote koepel en restanten stucwerk. Ook het poortgebouw is nog intact.’ De linkervleugel is daarentegen zwaar beschadigd’, merkte Minister Matthias Diependaele (N-VA) drie jaar geleden op.
In de Commissie voor Wonen en Onroerend Erfgoed van het Vlaams parlement informeerde Manuela Van Werde (N-VA) bij haar partijgenoot Matthias Diependaele drie jaar geleden al naar de mogelijke voortgang in het dossier in verband met de restauratie van het kasteel van Viane. Matthias Diependaele: ‘Al in 2007 eiste toenmalig minister Van Mechelen dat het kasteel dringend gerestaureerd zou worden. In 2016 startte de Inspectie Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed een burgerlijke procedure op om de eigenaars aan te zetten tot renovatie. In datzelfde jaar sleepte de stad Geraardsbergen de eigenaars voor de rechter. In september 2018 nog werden de eigenaars door de rechtbank van eerste aanleg veroordeeld tot flinke boetes. Ze werden ook verplicht om het kasteel in zijn oorspronkelijke staat te herstellen. De eigenaars tekenden beroep aan tegen deze beslissing. In 2020 zorgt een zware brand dat het kasteel zijn laatste restje uitstraling kwijt is.’
Kortbelasting en dwangsom
Sommigen pleitten na de verwoestende brand voor een onteigening, maar daar wilde minister Matthias Diependaele niets van weten. Hij vond dat de eigenaars voor de kosten moeten opdraaien. Minister Diependaele wijst ook op de onderhoudsplicht die de eigenaars van het kasteel ‘ondanks de aanmaningen, een burgerlijke procedure, een rechtszaak en een veroordeling’ niet nakomen. De minister wees er toen ook op dat de stad Geraardsbergen ‘een krotbelasting’ kon opleggen, maar het pand staat niet op de lijst ‘inventaris leegstand’.
Het bestuur van Geraardsbergen heeft in het verleden verschillende juridische stappen ondernomen om de eigenaars te dwingen tot een heropbouw van het kasteel. Burgemeester De Padt (Open Vld) verklaarde in 2020 aan Nuus: ‘Onze middelen zijn beperkt. We mogen immers niet vergeten dat het om een privé-initiatief gaat.’ Burgemeester De Padt wees er wel op dat de rechtbank dwingende maatregelen kan nemen door aan de NV eventuele dwangsommen op te leggen en ook te onderzoeken in hoeverre de leden van de naamloze vennootschap vermogend zijn.
Wordt zeker vervolgd.
Julien Borremans
