De Geuzenhoek te Maria-Hoorebeke in Oost-Vlaanderen.
De Geuzenhoek is de naam van het protestantse gemeenschap te Sint-Maria-Horebeke, een deelgemeente van Horebeke.
Op de kaart omvat de Geuzenhoek de gehuchten Korsele, Rokegem en Vrijsbeke. Hier leven sedert de 16e eeuw protestanten en katholieken bij elkaar zonder echt veel problemen. De barrières die er vroeger waren omwille van de vervolging van afvalligen binnen de katholieke kerk zijn reeds lang verdwenen. Sinds 1872 staat in Korsele de nieuwe Kerk, waar iedere zondag een dienst wordt gehouden.
De geloofsgemeenschap in Horebeke vormt de belangrijkste en laatste erfgenaam van de reformatie op het Vlaamse platteland.
Loop op het kerkhof en je zal zien dat vooral de naam Blommaert domineert op het kerkhof.
Stamvader Jacob Blommaert was een welgestelde tapijtwever uit Oudenaarde. Op zijn handelsreizen kwam hij in contact met de ideeën van Calvijn, die vanuit Genève over Noord-Frankrijk onze streken bereikten. Naast Hondschote in het Westerkwartier, zou in Korsele in 1564 één van de eerste ‘hagepreek’ gehouden zijn. Dat jaar staat dan ook geboekstaafd als het ontstaan van de protestantse gemeenschap in Horebeke.
Hoewel Jacob Blommaert een burger met aanzien was – hij was onder meer schepen in Pamele – werd hij vanwege zijn nieuwe geloof op de hielen gezeten door de deken van Ronse, grootinquisiteur. Blommaert vluchtte naar Nederland en nam er als ‘soldaat’ deel aan de inname van Den Briel en Vlissingen.
In opdracht van Willem van Oranje nam Blommaert in 1572 samen met een legertje van vermoedelijk 400 man Oudenaarde in. De stadhouder bood de stad haar oude privileges aan, die ze onder Karel V en zijn zoon Filips II was verloren. In ruil moest Oudenaarde een calvinistische stad worden. Maar de inwoners wilden dat niet. Blommaert en de zijnen sloegen op de vlucht voor de hertog van Alva. Diens mannen kwamen Blommaert op het spoor in Eeklo, waar hij zich verborgen hield in een boerderij. De boerderij werd in brand gestoken. Dat was het einde van Jacob Blommaert, en het begin van de geschiedenis van de protestanten in Horebeke. Samen met de zeven Kruisgemeenten vormde Horebeke de “Vlaamse Olijfberg”, een eretitel die hen werd gegeven door Lodewijk, broer van Willem van Oranje.
Toen de landvoogdes en bastaarddochter van Karel V, Margaretha van Parma van een hoveling de bekende woorden te horen kreeg: Ne craignez point, Madame, ce ne sont que des gueuex (Vrees niet, Mevrouw, het zijn maar schooiers) kregen de protestanten hun bijnaam die ze met eer droegen. De geuzen in de Geuzenhoek werden bosgeuzen genoemd.
 |
 |
 |
 |
De protestanten uit Oudenaarde en omstreken moesten vluchten. De meeste trokken naar Nederland. Maar sommigen trokken de bossen van de Vlaamse Ardennen in. Daar wisten ze gedurende 200 jaar te overleven, van geslacht op geslacht, zonder onderbreking. Ze beleden hun godsdienst stiekem en stil. Ze kwamen ‘s avonds bijeen, eens het donker was geworden. Dat leren we bijvoorbeeld uit een aantal facturen waaruit blijkt dat de Horebekenaars immens veel kaarsen aankochten.
Al vele eeuwen komen protestanten hier samen: eerst ‘s avonds in het verborgene, in schuren en eenvoudige boerenhoeves. Dankzij het tolerantie-edict (1771) van Jozef II ontmoette men elkaar in een onopvallende (schuil)kerk, ver van de straat, zonder toren of kerkklokken en tegen een bestaande hoeve aangebouwd. Dit gebouw – de ‘Oude Kerk’ – wordt nog altijd als vergader- en ontmoetingsruimte gebruikt.
Tijdens het Koninkrijk van de Verenigde Nederlanden (1815-1830) kregen de protestanten (“geuzen”) in Horebeke een eigen protestantse basisschool (1820) en een kerkhof (1824). De erkentelijkheid van de geloofsgemeenschap voor de toenmalige vorst Koning Willem I is nu nog zichtbaar op een gedenksteen in de kerkhofmuur: “Zelfs na hun dood zorgt Willem l, Koning der Nederlanden, voor zijne onderdanen. MDCCCXXIV.” Het straatje langs het kerkhof heet trouwens Koning Willemdreef, een unicum in Vlaanderen.
 |
 |
 |
 |
Dankzij een vooruitstrevende grondwet en koning Leopold I (zelf protestant!), konden de protestanten vanaf 1830 in rust en vrede samenkomen en werd ook een nieuwe neogotische kerk aan de straat gebouwd.
Vandaag is Horebeke de enig overgebleven protestantse gemeente op het Vlaamse platteland sinds de reformatie. Zeker is ook dat Vincent Van Gogh er op een bepaald moment moet hebben verbleven.
Met dank aan Siagrius, webblog van John Aspeslagh, lokale geschiedenis en erfgoed.
Maar nu is het feest!
Een goed gevuld feest zelfs
Zaterdag 17 augustus
Geleide wandeling “Rond de Geuzenhoek”
Een korte wandeling langs een aantal markante adressen op Korsele.
20 jaar Geuzenfeest: reünie van de medewerkers, voorstelling van het Jubileumfotoboek en mini-expo over het Geuzenfeest
In het kader van 20 jaar Geuzenfeest nodigen we iedereen, die in deze 20 jaar meewerkte aan het goede verloop van het feest, uit om het glas met ons te heffen, de mini-expo te bekijken en het Jubileumfotoboek aan te schaffen. Dit boek kan door voorinschrijving besteld worden (email: gezelsclaus@hotmail.com).
Les Amis de Georges
Dit muzikale duo wordt gevormd door Joachim Wannyn en Quinten De Vlaeminck.
Zij brengen Franstalige chansons en Nederlandstalige kleinkunst als voorprogramma van:
Kadril
Deze zeer welbekende muziekgroep brengt folkrock op hun eigen manier.
Het concert is gratis!! Maar er wordt wel een vrije bijdrage gevraagd: we zullen met de hoed rondgaan.
En …… voor het podium ligt een grote plankier, dus er mag/kan gedanst worden! En natuurlijk is er iets te drinken en te eten.
Zondag 18 augustus
Oecumenische viering
Protestanten en katholieken komen van harte samen om het Evangelie van Jezus Christus te vieren. Op zondag starten we dus met de oecumenische viering, geleid door ds. Tihamér Buzogány en een pastoraalcoördinator Christine Vandenabeele van de welbekende Oscar Romeroparochie uit dit deel van de Vlaamse Ardennen. We kijken ernaar uit om elkaar weer te ontmoeten en te begroeten in Jezus’ naam. En dan is er muziek: samen zingen is voor christenen, protestant én katholiek, belangrijk. De viering wordt muzikaal opgeluisterd door de Elim worshipband. En we prijzen ons opnieuw gelukkig met de gepassioneerde organist die onze zang zal begeleiden: Sven Vermassen.
Barbecue met beenhesp en worst. Voor de vegetariërs zijn er speciale salades.
Febe & the Fuzz
Zij brengen een aperitiefconcert met jazz, funk, swing en bossanova om de eetlust aan te wakkeren.
Hans Claus in gesprek met Piet Piryns
Wij diepen ons thema “Durf te dromen” uit door in gesprek te gaan met Hans Claus. Naast zijn werk als (voormalig) directeur van de gevangenis van Oudenaarde is hij ook zeer maatschappelijk betrokken. Zo ligt hij aan de basis van de vzw Detentiehuizen, die een kleinschalig en sociaal verankerd gevangenisconcept probeert te realiseren. Daarnaast heeft hij ook meegeschreven aan de “Verklaring van 30 november”, waarin de krijtlijnen voor een leefbare wereld worden uitgezet. Ten slotte is hij ook beeldend kunstenaar, dichter, schilder en fotograaf. Kortom, iemand die samen met ons droomt van een betere toekomst.
Djurdjevak
Dit wordt grote ambiance met gipsy, klezmer, Balkanmuziek.
Kampvuur met muziek van Alique
Dat zijn vader en zoon Seppe en Rik Vandewalle.
Inschrijven Geuzenfeest 2024 “Durf te dromen”
18 augustus 2024
Het aantal deelnemers aan het eetfestijn is beperkt tot 250. Eens dat aantal inschrijvingen
bereikt is, kunnen we geen extra inschrijvingen meer aanvaarden.
U ontvangt een emailbevestiging van uw inschrijving en kunt daarná betalen!
De inschrijving voor het eten (keuze en aantal volwassenen/kinderen) is pas definitief na
ontvangst van de betaling voor de gemaakte keuze op rekeningnummer BE 75 0014 0572
9151 van De Geuzenhoek. Geef bij betaling ook duidelijk aan op wiens naam en voor hoeveel
volwassen/kinderen u betaalt.
U kunt zich inschrijven via dit formulier