24/05/2017, E-column uit Goeferdinge – Deze maand hebben we al even onze thuishaven verlaten! Tussen 5 en 15 mei vertoefden m’n eega Vera en ik samen in Sicili ë. We verbleven daar op twee plaatsen, in Graniti en in Noto. ’k Was daar iedere morgen vroeg wakker en op beide plaatsen konden we maar pas vanaf 8 uur ontbijten. Op een van de ochtenden in Noto, waar onze B & B in een groot natuurgebied lag, ben ik op een bepaalde ochtend gaan nadenken over vakantie nemen en op reis gaan. (tekst en foto’s: KDP)
De vakantieperiode is nu eenmaal, en vooral wanneer je op zo een mooi stukje wereld zoals dit vulkanisch eiland is verblijft, de gepaste tijd om na te denken over onze planeet aarde. Een gepaste tijd om te filosoferen, te mediteren, te mijmeren, te overwegen of om eens grondig te overpeinzen over het leven hier op deze toch maar kleine aardbol: dat blauwe puntje dat al miljarden jaren ronddraait in dat eindeloze ijskoude heelal en waar de goden en heiligen in kathedralen, basilieken, kerken, tempels, synagogen, moskee ën en aan een heilige muur aanbeden worden.
Hier op Sicili ë zullen op 27 mei tijdens de G7, die in Taormina zal doorgaan zullen ook de groten der aarde bijeenkomen: ‘De Amerikaanse president Donald Trump heeft tijdens een gesprek met de Italiaanse premier Paolo Gentiloni een uitnodiging geaccepteerd om de G7-top in Taormina, op het Italiaanse eiland Sicili ë, bij te wonen op 26 en 27 mei. Itali ë zit dit jaar de G7 voor, de groep met de 7 rijkste landen ter wereld.’, overpeinsde ik.
– ‘Stel je voor’, dacht ik verder. ‘Eerst gaat hij, op 25 mei, naar ons land en nadien komt hij naar hier op dit vulkanisch eiland. Hij en Angela Merkel en al die andere regeerders die, elk apart als bestuurder van hun land, de codes bezitten om een atoomoorlog te laten ontketenen!’ In ieder geval op maandag 8 mei toen wij, mijn echtgenote Vera en Ik, in Taormina waren, waren ze daar al hun voorzorgen aan het nemen! Ze waren erin gedeelten van deze stad de rioolschijven aan het verzegelen en andere gedeelten waren ook al afgezet. Hier zullen ze dan beslissen hoe onze wereldbol de volgende jaren verder zal draaien; of hoe mensen andere mensen bij de hand zullen houden. Of hoe deze leiders de andere mensen binnen de vele grenzen en barrières, waarin deze wereld is ingedeeld, zullen houden.
En ik peinsde verder:
Honderden miljoen jaren terug in de tijd, is er een deel van de zon losgebarsten en in het ijskoude heelal rond de zon gaan draaien. Deze gloeiende hete massa is zoals alle andere sterren en planeten die ook stukken van de zon zijn, gaan stollen. Gans het aardoppervlak, waarop wij leven, werd een harde plaat, onder deze plaat of binnen in de kern van de aarde bleef het materiaal duizenden graden heet en vloeibaar: geologen noemen dit materiaal magma en wanneer magma uit het aardoppervlak uitspuit noemen zij ditzelfde materiaal lava.
Je zou de aarde wanneer ze juist gestold was, kunnen vergelijken met een volledig gesloten waterketel die op een vuur aan het koken is. Op een bepaald ogenblik zal hij openbarsten. Ook het aardoppervlak barstte open, het magma spoot eruit en door convectie, dit is warmte die opstijgt, werden er delen van de harde plaat naar omhoog gestuwd. De ronde aardbol bestond nu uit hoogtes en dieptes. Tot op vandaag blijft de aarde barsten, wij weten allemaal wat vulkanen en tsunami’s zijn. Tijdens de uitbarstingen, die in de jeugdjaren van onze aarde heviger waren dan nu, ontsnapten er met het magma ook dampen, de dampen vormden een atmosfeer rond de aarde. Door afkoeling ontstond water dat onder vorm van regen de diepten van de aarde opvulde. De aarde bestond nu uit aardplaten en oceanen, met een atmosfeer er omheen. Tezelfdertijd zijn er bacteri ën ontstaan, uit deze bacteri ën zijn er later grotere levende wezens ge ëvolueerd.
De laatste zestig jaar is de mens, dat is diegene die alle leven op aarde naar zijn hand wil zetten, erin geslaagd om met ruimtetuigen buiten de atmosfeer van de aarde te vliegen. De eerste ‘kunstmaan’ zoals men het ruimtetuig toen noemde, was van Sovjetmakelij en heette Spoetnik I, het was op 4 oktober 1957 dat deze kunstmaan in de ruimte werd gestuwd.
Datzelfde jaar nog, brachten Russische geleerden het eerste levende wezen in de ruimte, het hondje Laika met de Spoetnik 2. In 1958, volgden de Amerikanen met de Explorer I. De Amerikanen werkten met aapjes. De reden hiervoor ligt in het feit dat beide naties respectievelijk met deze proefdieren veel ervaring hadden. Hun fysieke reacties op het ruimteleven zouden daardoor snel herkenbaar zijn. Nadat de Amerikanen hun eerste aap de ruimte in lanceerden, hadden de Sovjets de volgende primeur: op 12 april 1961 werd Joeri Gagarin in een – baan om de aarde – gebracht, de mens kon nu ook in ruimte vertoeven.
Nadien zijn we erin geslaagd om vanaf een heel verre afstand in de ruimte, foto’s te nemen van de aarde. Als je deze foto’s bekijkt ziet u een blauwe stip. Dat is hier, thuis; dit zijn wij!
Op die stip hebben alle mensen waar u ooit van gehoord hebt, alle mensen die ooit geleefd hebben, hun leven geleefd. Het is het totaal van al onze vreugde en al ons lijden. Het is het nest van: duizenden zelfverzekerde godsdiensten, ideologie ën en economische leerstellingen, van iedere jager en iedere verzamelaar, iedere held en iedere lafaard, iedere schepper en vernietiger van beschavingen, iedere koning en iedere boer, ieder jong verliefd stel, ieder hoopvol kind, iedere moeder en iedere vader, iedere uitvinder en ontdekkingsreiziger, iedere moraalprediker, iedere corrupte politicus, iedere superstar, iedere goddelijk leider, iedere heilige en iedere zondaar uit de geschiedenis van onze soort, leefde daar op dat stofje. Een stofje, een blauw stipje dat gevangen zit in een zonnestraal.
De aarde is een heel klein toneel in een enorm kosmisch strijdperk. Denk eens aan de rivieren van bloed verspild door al die generaals en keizers zodat ze in glorie en triomf voor even de heersers konden zijn over een stukje van een stipje. Denk eens aan de recente wreedheden die inwoners van de ene uithoek van dat stipje, de inwoners van een andere uithoek aandeden. Hoe sommigen zich met een bom in hun rugzak opbliezen om anderen de hel in te jagen. Hoe veelvuldig hun misverstanden, hoe gretig ze moordden, hoe diep hun haat.
Denk maar eens na over: Hoe vluchtelingen uit Syri ë, Somali ë, Ethiopi ë en Eritrea tijdens de laatste jaren van het tweede decennium van het derde millennium, in de Middellandse Zee verdrinken en hoe deze Zee een massagraf is geworden. –
Onze houding, onze ingebeelde belangrijkheid en de illusie dat we een soort bijzondere positie innemen in het universum, en bijvoorbeeld ‘al dan niet’ in unie of natie thuishoren, worden teweeggebracht door dit vale lichtpuntje.
Onze planeet is een eenzame vlek in de grote kosmische duisternis om ons heen. In al die onbekende reusachtigheid is er geen aanwijzing dat er hulp van ergens anders zal komen om ons te redden van onszelf. We moeten het zelf doen! Er is wel gezegd dat sterrenkunde een nederig makende en, zo wil ik eraan toevoegen, een karaktervormende ervaring is.
Voor mij is er waarschijnlijk geen betere verbeelding van de dwaasheid van de menselijke zelfoverschatting dan dit verre plaatje van onze kleine wereld. Voor mij onderstreept het onze verantwoordelijkheid om vriendelijker en meer mededogen om te gaan met elkaar, en ‘om dat vage blauwe stipje’, het enige thuis dat we ooit gekend hebben, te bewaren en te koesteren.
Denk er nu, binst een rustige vakantiedag, eens aan dat drievierden eeuw, of het huidige gemiddelde van een mensenleven, maar een minuscuul klein druppeltje water is in die eindeloze zee der tijd.
En toch wens ik u ‘beste lezer’, die tijdens de komende maanden misschien ergens op een andere plaats van deze wereld zult verblijven en daar langs het internet onze digitale De Beiaard zult lezen, een aangename, ontspannende, maar vooral ook een boeiende vakantie toe. Geniet er volop van! Maar denk ook eens diep, ontspannen na.
Praag, in de nacht van 20 op 21 augustus 1968 reden Russische tanks Praag binnen. Ook Polen, Hongarije en Bulgarije leverden troepen. De troepen van de DDR vatten post aan de grens, zonder Tsjecho-Slowakije binnen te vallen. In totaal werden 150.000 soldaten naar het land gestuurd. ( Ik was toen 18 jaar en dacht dat er een oorlog ging uitbreken waarbij ik zou opgeroepen worden om onder de wapens te gaan,.’ Deze operatie kreeg nadien de codenaam ‘Operatie Donau’ mee.
De Tsjechische Republiek behoort sinds 1 mei 2004 tot de EEG; de euromunt bestaat er evenwel niet. Tsjechi ë is een mooi en nu nog goedkoop vakantieland waar wij in 2012, voor 10 dagen, verbleven en waar ik zeker nog eens terug zal gaan. Ook Macedoni ë is een land waar ik eens voor een vakantie naartoe wil…, en IJsland en Rusland en Zuid Afrika en naar mijn geliefd plekje ‘Saint-Valery-sur-Somme, nabij Abbeville, om nog eens echte krab te gaan eten met een glas cider erbij! Ik zal me moeten haasten want, in oktober, ik word reeds 68 jaar en de jaargetijden ‘en de lentes’ stappelen steeds maar op.
Karel De Pelemaeker