In Scheldewindeke en Gijzenzele wordt het einde van WO I herdacht. De piloten John Douglas Lightbody en James Reid sneuvelden op 4 november 1918. Het siert WWOO (Windeke in de Wereldoorlogen) en Het Gijzels Genootschap van de Kerkuil dat ze naar aanleiding van de 100 ste verjaardag van het einde van de Eerste Wereldoorlog ook focussen op de twee gevallen gemenebest piloten. John Douglas Lightbody kreeg zijn laatste rustplaats in Scheldewindeke, James Reid in Gijzenzele. (Reporter 17, foto’s Danny De Lobelle).
Op zaterdag 3 november om 16 u wordt John Douglas Lightbody, in aanwezigheid van familieleden, herdacht tijdens een plechtigheid in de Sint — Kristoffelkerk in Scheldewindeke, gevolgd door een hulde en de Last Post aan zijn graf. Het Gijzels Genootschap van de Kerkuil organiseert in de Sint — Bavokerk Gijzenzele een overzichtsexpo die piloot James Reid, de luchtgevechten ten zuiden van Gent belicht. Je kan de tentoonstelling bezoeken van zondag 4 november tot zondag 11 november en ook op zondagen 18 en 25 november. De expo is geopend van 10 u tot 12 u en van 13 u 30 tot 17 u. Op 9 november is er een nocturne (open tot 20 u 30). Blikvanger van de expo is een schaalmodel van de Sopwith Camel. Gegidste bezoeken kunnen aangevraagd worden via info@gijzenzele.be. Op 11 november om 17 u wordt er rond de Gijzelse Sint — Bavokerk een vuur- en lichtherdenking van de crash van Lt. James Reid georganiseerd. De activiteiten zijn gratis toegankelijk.
De nagedachtenis van de piloten en de soldaten die het leven lieten, drukt ons na 100 jaar nog steeds met de neus op de feiten. De gebeurtenissen in WO I blijven in het collectieve geheugen hangen. WWOO (Windeke in de wereldoorlogen) en Het Gijzels Genootschap van de Kerkuil vinden het belangrijk dat de oorlogen worden herdacht. De essentie van deze herdenkingen blijft dezelfde, de herinneringen aan de gebeurtenissen van WO I en WO II mogen niet verloren gaan. In Scheldewindeke en Gijzenzele gaat men de nagedachtenis van piloten John Douglas Lightbody en James Reid eren. Ze streden voor onze vrijheid en verdedigden de waarden van vrede en vrijheid. Als je ziet welke impact WO I en WO II heeft gehad op onze samenleving, op onze waarden en normen, is het lovenswaardig dat men de oorlogen blijft herdenken. De oorlog blijft onverwerkt verleden. En juist omdat het verleden zo belangrijk is voor het heden, blijft het alle aandacht waard.
‘Aas’ John Douglas Lightbody
Op 18 — jarige leeftijd was de Schotse piloot John Douglas Lightbody al een ‘aas’. Een eretitel die je, als gevechtspiloot maar kon krijgen als je vijf of meer vijandelijke vliegtuigen had neergeschoten. Hij behaalde zijn vijf overwinningen tussen 9 en 30 oktober 1918 met een Sopwith Camel. De laatste zege behaalde hij op zijn 19 de verjaardag. Op 4 november 1918, zeven dagen voor het einde van de oorlog, werd John Douglas Lightbody boven Melle in zijn nieuw vliegtuig in een gevecht boven de frontlijn neergeschoten. Finaal stortte hij neer op de Turkenhoek in Scheldewindeke. Niet ver van het Duitse vliegplein op de Lange Munte.
James Reid
Net als John Douglas Lightbody sneuvelde ook Luitenant James Reid op 4 november 1918. Hij was piloot van het 65 ste squadron RAF. Boven onze streek vonden hevige luchtgevechten plaats. Engelse archieven: ‘…one of the biggest fights ever in the southeast of Ghendt’. Lt James Reid sneuvelt, gevallen achter de kerk van Gijzenzele. Het Gijzels Genootschap van de Kerkuil ging op zoek naar de roots van James Reid. Hij is een Ier met Schotse roots en waarschijnlijk afkomstig van het Schotse Greenock. Hij werd geboren op 7 december in 1889. Hij werd klaargestoomd voor de gevechtsvliegtuigenopleiding en wordt ingedeeld bij de allernieuwste en meest gevaarlijke van de gevechtsvliegers, de Sopwith Camel. Hij behaalde vier overwinningen. Benieuwd? Bezoek dan zeker de expo. Je kan ook het boek ‘Ambras boven Gijzel’ aankopen. Het nagebouwde vliegtuig wordt één van de blikvangers van de expo.
Op 11 november organiseert het gemeentebestuur van Oosterzele haar jaarlijkse herdenking van de gesneuvelden. In de Sint — Kristoffelkerk Scheldewindeke vindt om 9 u 30 een herdenkingmis plaats, opgeluisterd door KMV Voor God en Vlaanderland. Na de mis is er een bloemenhulde bij het monument van de gesneuvelden.Enkel voor de herdenkingsmis op 11 november in Scheldewindeke moet op voorhand ingeschreven worden via reservaties@oosterzele.be, 09 / 363 83 30. Aan het monument van Gijzenzele wordt een hulde gebracht aan de gesneuvelden. Er wordt een herdenkingsplaat onthuld van James Reid. Na de plechtigheid wordt het leven van Lt James Reid herdacht en herbeleef je de crash van 100 jaar geleden. Reporter 17